IndexProfielRegistrerenHelpActive TopicsSearch Inloggen
Index / Spiritualiteit, filosofie, levensbeschouwing en mystiek Nieuw Topic Post Reply
Dit topic is 2 pagina's lang: 1 2
Auteur:
Topic : Holisme Volgende pagina
Snaack
Usericon van Snaack
Posted 19-08-2002 21:30 by Snaack Wijzig reactieProfiel van SnaackQuote dit bericht

Was aan het surfen, op zoek naar info over Azzie zijn 2 spiegels.. Kwam ik plotsklaps dit tegen! Wat zijn jullie ideeën hierover?


Nog nooit waren we zo dicht bij een begrip van onze realiteit als nu. Alhoewel dit concept moeilijk voorstelbaar is en zo moeilijk past in onze bewustzijnstoestand, die zich vooral op onze zintuiglijke waarneming baseert, wordt hier een theorie naar voor gebracht die sluit met mystiek, parapsychologie, fysica, kosmologie en de filosofische vraagstukken betreffende de oorsprong en het doel van onze werkelijkheid.
De ontbrekende sleutel tot bevatting
Bij ieder nadenkend persoon duiken er vragen op zoals:
Hoe is de wereld ontstaan, wat was er vóór de Big Bang?
Van waar komt onze materie, hoe ontstonden de wetten der fysica?
Bestaan bovenatuurlijke fenomenen?
Is er een hoger bewustzijn
Hoe kan leven ontstaan, hoe en wat is bewustzijn of geest?
Is geest een stoffelijk produkt van onze hersenen? Of is ons lichaam een verstoffelijkte geest?
Als we allen geesten zijn, hoe kunnen we dan samenleven en dezelfde ervaringen delen?
Bestaat er leven na de dood, en hoe is dit dan te verklaren?
Bestaat er een soort scheppend genie, een achter de schermen werkend bewustzijn, dat wij "Alles wat is" of "God" noemen?
Hoe is God dan geschapen? Waar komt hij dan vandaan?
Nu onze natuurkunde vreemde begrippen hanteert, die we bijna niet meer kunnen visueel bevatten; onder andere over "tijd", de aard van "materie" met conclusies zoals "Alles is Nu", "The stuff of the wold is mind stuff", "er zijn geen afzonderlijke onderdelen in de hele kosmos", "het bewustzijn creëert zelfs terug in het verleden de oorzaak", enz. die honderd jaar geleden een verwijzing zouden inhouden naar een gekkenhuis; hoe moeten we ons dan nog een beeld vormen van wat er werkelijk wel is?
Op al deze vragen is er één antwoord: onze werkelijkheid is holistisch. Dit wil zeggen dat we allemaal samen een collectief bewustzijn vormen, waarvan we de indruk hebben afzonderlijke delen te zijn in een fysieke wereld. Dit begrip is niet nieuw, het werd alleen door de vordering van onze wetenschap nieuw leven ingeblazen. Denk maar eens aan "archetypen, het collectief onderbewustzijn, synchroniciteit en andere Jungiaanse begrippen". Denk ook maar eens aan al die filosofen die over het probleem van onze realiteit nadachten en waarvan de meesten tot de conclusie kwamen, dat alles "Geest" was.


Maar wat is nu holisme?
Holisme is niet zomaar een filosofische utopie. Het idee is ontsproten uit het samenvallen van spiritualiteit, realiteit, Filosofie, wetenschap, godsdienst, en onze zoekende geest.
De Holistische theorie staat nu op stevige steunpilaren. Diverse onderzoekingen waaronder vooral de fysica een vooraanstaande rol speelde, bevestigen dit begrip. De naam "Holisme" is afkomstig uit de vergelijking met een hologram. Een hologram is een kunstmatig vervaardigde driedimensionale waarneming die door laserprojectie van een vooraf met coherent licht gefotografeerde driedimensionale vorm. Dit kan van alles zijn. Als voorbeeld neem ik een doodgewoon telefoontoestel. Als ik daar een holografische foto van neem (dit gebeurt zonder een camera, maar met film, spiegels, een polarisatiefilter en 1 lazer), ontstaat een negatief waarop niets valt te onderscheiden, tenzij dan interferentiepatronen. Maar van zodra dit negatief terug met coherent laserlicht wordt doorlicht, ontstaat een RUIMTELIJK DRIEDIMENSIONAAL BEELD, dat in de ruimte geprojecteerd is en waar je rond kan lopen. Dus in het geval van de telefoon, hebben we werkelijk de indruk dat daar een telefoontoestel staat. Bij een waar gebeurde proef probeerden mensen deze zo realistisch mogelijke hologramtelefoon te gebruiken.

Wat heeft dit nu te maken met onze werkelijkheid?
Wel, vooral het negatief zelf, leert ons iets over Holisme. Als ik het negatief doorknip en ik doe dezelfde proef met het halve negatief, dan staat daar terug diezelfde telefoon. Als ik die proef doe, maar nu met een snippertje van het holografisch negatief, staat die telefoon daar nog steeds. Het enige dat veranderd is de scherpte waarmee de vorm zich aan ons vertoont.
Als je naar zo’n negatief kijkt zie je niets anders dan patronen, die over het hele negatief hetzelfde zijn. De hele beeldhologram zit echter bevat in ieder deeltje van het totaal. Dus een snippertje projecteert nog steeds een complete driedimensionele vorm.
Door de vordering van onze natuurkundige begrippen, (die eigenlijk een realiteit omschrijven die nog amper visueel voorstelbaar is), kwam men onder andere tot de bewezen conclusie dat er geen afzonderlijke delen bestaan, maar dat alles wat bestaat, ook als dit zich aan de andere kant van de kosmos bevindt, eigenlijk één geheel is. Ieder deeltje bevat tevens de informatie over al de rest en heeft tevens onafscheidelijke relaties, met gelijk wat dat ook maar waar ergens bestaat. Tevens is duidelijk dat de realiteit die wij dus waarnemen en bestaat uit lichamen, stoelen, water, planeten en zandkorrels 1 ding zijn.
Dit mag je letterlijk opvatten. Tevens is er zelfs ook geen tijd. Tijd is alleen een ervaring.

Elk deeltje heeft dus het complete geheel in zich. (het ondertussen bewezen "theorema van Bell" uit de Quantumfysica - bewezen door de proef van Aspect; de proef van Wheeler). Omdat het geniaal ontdekte Hologram hier sprekende gelijkenissen vertoont, zodat wij ons door deze fysieke manifestatie een bewust beeld kunnen vormen hoe alles in elkaar zit, noemde men dit nieuwe beeld "Holografisch".

Dit lijkt misschien ongelooflijk; of misschien denk je dat je dit niet zo letterlijk moet opvatten. Maar dan ben je mis. Men kan daar nu wetenschappelijk gezien niet meer onderuit. Ondertussen is zelfs de paradox met de relativiteitstheorie en de quantumfysica opgelost. Momenteel is zelfs bewezen, dat de waarneming zelfs de oorzakelijke oorsprong verandert. Dit betekent dat onze geest zelfs processen verandert die reeds gebeurd zijn, dus terugwerkend naar het verleden. Dit ongelooflijk wetenschappelijk experiment, is door niemand minder dan de wereldberoemde Prof. Wheeler in 1991 proefondervindelijk bewezen. Dit bevestigt nogmaals de filosofische consequentie van de natuurkunde dat onze werkelijkheid "Geest" is. Deze "Geest" is collectief. Dit betekent dat wij allemaal samen, inclusief de niet levende dingen erin aanwezig zijn. We zijn gewoon één. Eén bewustzijn, waarvan wij een afzonderlijk deeltje lijken te zijn in onze waarneming. Men andere woorden "God". God zit in ieder van ons. Daarbij vat ik God op als "Alles wat is", en wat in zichzelf inhoudt dat dit die "collectieve geest is". Vermits tijd niet bestaat, is deze God zichzelf tegelijkertijd nog aan het scheppen, terwijl hij in zijn hele perfectie reeds bestaat. Die God zit daardoor ook in ons. Wij noemen het ons bewustzijn, onze geest.

Daaruit volgt natuurlijk, vermits alles een zichzelf lerende geest is, dat hierdoor alle vragen kunnen worden beantwoord. Als je dit begrijpt dan heb je gewoon geen vragen meer. Dan heb je de oplossing. Als alles geest is, is geen ontstaan nodig. Ontstaan is dan gewoon "geestelijke ontwikkeling". Ik geef wel toe dat sommige van deze interpretaties ons bevattingsvermogen nog wat te boven gaat, maar het onmiskenbaar feit lost zoveel vragen op, dat dit inderdaad het antwoord is. Dus als de natuurkundige proeven gelijk hebben, en dat hebben ze zeker en onmiskenbaar, dan bewijzen ze eigenlijk tegelijkertijd dat bijvoorbeeld "Leven na de dood" MOET MOGELIJK ZIJN, door het simpele feit, dat we eigenlijk gewoon niet stoffelijk zijn. Momenteel geeft de natuurkunde dit grif toe, en er is zelfs een nieuwe tak van de natuurkunde uit ontstaan; namelijk de "Parafysica".

Hoewel het nu te ver gaat om nu te gaan denken dat alle wetenschappers zich nu gaan bekeren en religieus gaan worden, om er maar direct een schepje bij te doen, houden velen zich daarentegen zich liever op afstand door het verspreiden van deze begrippen binnen zichzelf te houden. Plots zouden ze nu moeten gaan toegeven dat er inderdaad meer bestaat. Ook is het grootste gedeelte van de wereld eigenlijk nog niet rijp genoeg om deze personen "au serieus" te gaan nemen. Velen hebben gewoon schrik niet rationeel meer te lijken.

Dit is een onmiskenbaar feit. Stel je maar eens voor dat je huisdokter van naast de deur zijn patiënten met een meditatie in plaats van een medicatie probeert te genezen. Het lijkt mij dan voor de hand te liggen dat deze zijn cliënteel zeer snel weer kwijt zal zijn, gewoon omdat de mens er nog niet rijp voor is. Ook al weten vele huisdokters alles over het even mysterieuze "placebo-effect" dat ook in onze huidige wetenschap niet verklaarbaar is, dan nog houden deze zich vanzelfsprekend liever terzijde van Geestelijke Hogere bronnen, omwille van het hier besproken gevolg dat dit op hun carrière zou kunnen hebben.



Wetenschappelijk of spiritueel
Hier zie je duidelijk het verband tussen wetenschap en de Hogere Mystieke Spirituele inhoud, die zich via deze geloofde wetenschap weet door te dringen. Daarom geloof ik ook dat de nieuwe spirituele revolutie een doorbraak zal kennen via deze wegwijzer. De nieuwe ontdekkingen worden aan jonge mensen op de Universiteiten wel onderwezen, en daardoor zullen deze stilaan de verouderde wetenschappelijke vorsers vervangen. De taak die onze vereniging speelt in een spirituele bewustwording is een verspreiden van deze feiten, die nu liever nog wat terzijde worden gelegd, ook al zijn ze niet te ontkennen. Gewoon omdat deze nieuwe wetenschap te alternatief en te paranormaal lijkt, en het grootste gedeelte van de geschoolden liever een "klassieke intelligente" dan "zweverige new age" look hebben beloopt deze ontwikkeling vertraging. Zegt de I Tjing niet dat juist een trage en gelijkmatige ontwikkeling de enige mogelijke werkelijke vaste doorbraak is? Is het niet zoals ooit eens doordenkend filosoof waarvan ik me de naam niet kan herinneren, zei:
Eerst spot men ermee;
Daarna gaat men het kritisch onderzoeken,
Daarna vindt men het vanzelfsprekend.


bron: http://www.ping.be/~pin03784/hologram.html


Slechtheid
Usericon van Slechtheid
Posted 19-08-2002 21:39 by Slechtheid Wijzig reactieProfiel van SlechtheidQuote dit bericht

Hoogst intressant! [quantum]fysica wilde eigenlijk gaan studeren, tot de drugs erbij kwamen, maargoed.
Dit tipt inderdaad aan de grens van het onbevatbare, daarom zal ik de tekst morgen nog eens [nuchter] doornemen.
Nogmaals: zeer intressant!


Snaack
Usericon van Snaack
Posted 19-08-2002 21:40 by Snaack Wijzig reactieProfiel van SnaackQuote dit bericht

quote:
Op 19 augustus 2002 21:39 schreef Slechtheid het volgende:
Hoogst intressant! [quantum]fysica wilde eigenlijk gaan studeren, tot de drugs erbij kwamen, maargoed.
Dit tipt inderdaad aan de grens van het onbevatbare, daarom zal ik de tekst morgen nog eens [nuchter] doornemen.
Nogmaals: zeer intressant!

Dat vond ik dus ook


Gunman
the destroyer
Usericon van Gunman
Posted 19-08-2002 21:42 by Gunman Wijzig reactieProfiel van GunmanQuote dit bericht

Heeft idd wat..later nog es deftig doornemen...k hoop dta de bedenkers niet gewoon teveel naar THE MATRIX hebben gekeken...Toen die film verscheen heb ik dit soort theoriën wel vaker gehoord.


I'm a picture of ugly stories www.deathmetal.be


Slechtheid
Usericon van Slechtheid
Posted 19-08-2002 21:44 by Slechtheid Wijzig reactieProfiel van SlechtheidQuote dit bericht

quote:
Op 19 augustus 2002 21:42 schreef Gunman het volgende:
Heeft idd wat..later nog es deftig doornemen...k hoop dta de bedenkers niet gewoon teveel naar THE MATRIX hebben gekeken...Toen die film verscheen heb ik dit soort theoriën wel vaker gehoord.


Ik heb op Diskovery [heersch] vaker dingen gezien over de quantumfysica, antimaterie en "the rubber-sheet" -theorie. Allemaal aan de hand van die professor met computergegenereerde stem zittend in een rolstoel.
Dit soort dingen zijn smullen!


Gunman
the destroyer
Usericon van Gunman
Posted 19-08-2002 21:49 by Gunman Wijzig reactieProfiel van GunmanQuote dit bericht

quote:
Op 19 augustus 2002 21:44 schreef Slechtheid het volgende:
Ik heb op Diskovery [heersch] vaker dingen gezien over de quantumfysica, antimaterie en "the rubber-sheet" -theorie. Allemaal aan de hand van die professor met computergegenereerde stem zittend in een rolstoel.
Dit soort dingen zijn smullen!

Toegeven, ondanks zn ééntonige gekraak kan die kerel best boeien. Maar ze draaien die dingen veel te laat op Discovery, zoiets blijft 's avonds laat niet in mijn geheugen zitten


I'm a picture of ugly stories www.deathmetal.be


Neige
aargh
Usericon van Neige
Posted 19-08-2002 21:52 by Neige Wijzig reactieProfiel van NeigeQuote dit berichthttp://users.pandora.be/chiro_mariakerke

Moeten we nu allemaal gaan roepen: IK GELOOF??

Het lijkt mij eerder een gemakkelijkheidsoplossing, zoals een bepaalde stroming in de filosofie, volgends ik-weet-niet-meer-wie, stelde: "se're all brains in a vat", gewoon een stel hersenen dat alles bedenkt en manipuleert, we bestaan alleen en zelfs dat is bedacht. Sorrie, maar dat geloof ik dus niet.


...beziet de sjaap dat fikt in het wij, zo blei


attila_de_hun
good person but bad musician....
Usericon van attila_de_hun
Posted 19-08-2002 22:36 by attila_de_hun Wijzig reactieProfiel van attila_de_hunQuote dit bericht

quote:
Op 19 augustus 2002 21:44 schreef Slechtheid het volgende:
Ik heb op Diskovery [heersch] vaker dingen gezien over de quantumfysica, antimaterie en "the rubber-sheet" -theorie. Allemaal aan de hand van die professor met computergegenereerde stem zittend in een rolstoel.
Dit soort dingen zijn smullen!


stephen hawking.

maar is de theorethische natuurkunde nog harde wetenschap of "slechts" filosofie? wetenschappelijke uitspraken moet te toetsen zijn en die theorien zijn niet of amper te controleren. (vraag ik me zomaar af, ik vind de materie wel erg boeiend)


webblaster wim
Onzin-narrator
Usericon van webblaster wim
Posted 19-08-2002 22:37 by webblaster wim Wijzig reactieProfiel van webblaster wimQuote dit berichthttp://www.judgementday.nl

quote:
Op 19 augustus 2002 21:44 schreef Slechtheid het volgende:
Ik heb op Diskovery [heersch] vaker dingen gezien over de quantumfysica, antimaterie en "the rubber-sheet" -theorie. Allemaal aan de hand van die professor met computergegenereerde stem zittend in een rolstoel.
Dit soort dingen zijn smullen!


is dat die stephen hawkins ofzo, die's nou toch dood?


Oud Vuil.


Snaack
Usericon van Snaack
Posted 19-08-2002 22:53 by Snaack Wijzig reactieProfiel van SnaackQuote dit bericht

quote:
Op 19 augustus 2002 22:37 schreef webblaster wim het volgende:
is dat die stephen hawkins ofzo, die's nou toch dood?


Stephen Hawkings dood?? Ik zou het niet weten..

Maarruh, we dwalen af


Slechtheid
Usericon van Slechtheid
Posted 20-08-2002 1:47 by Slechtheid Wijzig reactieProfiel van SlechtheidQuote dit bericht

quote:
Holisme:

Theorie die de levensverschijnselen bepaald acht door de totaliteit van het levende, die meer is dan de som van de onderdelen; holistische zorgvisie: visie waarbij er vanuit wordt gegaan dat lichamelijke, sociale, psychische en religieuze aspecten elkaar wederkerig beïnvloeden.


Slechtheid
Usericon van Slechtheid
Posted 20-08-2002 1:54 by Slechtheid Wijzig reactieProfiel van SlechtheidQuote dit bericht

Ik stuitte op het volgende artikel:



De keerzijden van het holisme
Een kritische beschouwing over New Age


New Age lijkt zich te ontwikkelen tot een belangrijke religieuze stroming in onze westerse cultuur. Velen worden er door aangesproken en lopen met de ideeën ervan weg, ze zien er een redding in van onze zo eenzijdige en verworden westerse wereld. Maar is het allemaal wel zo mooi en stralend als de voorstanders geloven? Geeft het inderdaad wat het zegt te bieden? En zijn er geen keerzijden aan deze ontwikkeling?

In deze bijdrage wil ik een aantal zwakke en negatieve kanten van New Age belichten. Dat doe ik niet omdat ik er niets goeds in zie of het bij voorbaat een onbelangrijk en nutteloos verschijnsel vind. In formeel opzicht valt er beslist wel wat te leren van New Age. De kritiek op de eenzijdigheid van de westerse cultuur, de nadruk op andere aspecten van het menszijn, het streven dingen in verband met elkaar te brengen, de exploratie van het menselijke innerlijk, de visie dat onze wijze van beleving in het westen te beperkt is en noem maar op. Het betreft hier waardevolle zaken en ik hoop dat er in onze westerse cultuur mee gewerkt kan worden.

Dat ik de tegens van New Age belicht komt voort vanuit mijn bewust ingenomen positie als kritische buitenstaander. Iemand die het verschijnsel ziet en tegelijk ziet dat een verschijnsel nooit enkel een goede kant heeft en dus niet per definitie fundamenteel goed kan zijn. Een buitenstaander, die systemen ook wil toetsen op hun consistentie, hun samenhang, en die ook wil zien welke consequenties bepaalde opvattingen hebben. Een buitenstaander die ook graag rekening houdt met harde feiten.

Hoe nieuw is New Age?
Alleen al door het gebruik van het woordje 'nieuw' wekt New Age de indruk dat het om iets geheel nieuws zou gaan. En ook al zouden aanhangers zich bewust zijn dat dit niet zo is, voor zeer velen is New Age nieuw. Iets wat niet eerder geweest is, iets dat er opeens is, en wat voor hen ook onvermoede en onbekende aspecten heeft. Maar als ik naar New Age kijk heb ik vaak een 'déjà-vu' gevoel. Ik herken in New Age allereerst buitengewoon veel van de jaren '60. Ging het toen over alternatief, bewustzijnsverruiming, high worden, love and peace, terug naar de natuur, diepere lagen in jezelf vinden, uitdrukkingen die nu soms gedateerd lijken, in feite komen deze zaken geheel terug in New Age. Het is binnen New Age uitgebreider, er zijn aspecten bijgekomen, het is soms dieper, maar niettemin: New Age is een voortzetting van de jaren '60.

Wanneer ik opnieuw naar New Age kijk zie ik dat er veel in aanwezig is, dat ouder is dan de jaren '60. Met name in de esoterische traditie zoals die gestalte krijgt in het theosofische denken kom ik veel van New Age tegen: de gedachten van eenheid, universalisme, het goddelijke in je zelf, de evolutionaire kracht in het bestaande, ook op spiritueel gebied, karma en reïncarnatie, het komen van de nieuwe tijd - het is allemaal honderd jaar geleden al te vinden.

Ik kan nog verder gaan. Want de esoterische stroom is niet met de theosofie begonnen, zij is ouder. We kunnen wijzen op de romantiek, een cultuurbeweging waarin men, in reactie op de Verlichting, nadruk legde op gevoel, mysterie, innerlijkheid, natuurbeleving, bovennatuurlijke werelden, sprookjes, etc. Ongeveer gelijk met de romantiek zien we personen als Swedenborg, Blake, Lorber en Mesmer, die zonder meer gepast zouden hebben in de sfeer van wat we nu New Age noemen. Misschien kunnen we nog verder teruggaan, tot de tijd van de renaissance, maar laten we stoppen. (1) Het is duidelijk dat New Age niet nieuw is. Het is hoogstens een nieuwe loot aan een al langer bestaande stroming in onze West-Europese cultuur, een stroming die soms sterk opkomt, en dan weer afzwakt.

Wat New Age biedt is niet nieuw, het is er eerder geweest. Is New Age dan helemaal niet nieuw? Zijn er geen nieuwe aspecten? Uiteraard zijn die te vinden, niets is zonder meer een herhaling van het oude, en ook New Age kent een aantal nieuwe zaken. Ik wil wijzen op het feit dat New Age meer dan voorheen moderne natuurwetenschap en religie wil verbinden (men denke aan F. Capra en zijn aanhangers); dat ze meer gebruik maakt van technieken en opvattingen uit de religies van het oosten, meer dan de theosofie dat destijds al deed (yoga, mantra's, zenhoudingen, goeroeprincipe, terminologie). Ook de specifieke verwachting van de nieuwe Aquariustijd is naar verhouding opvallend. Dat geldt eveneens voor de grote plaats die ingeruimd wordt voor het gezondheidsdenken, zowel op lichamelijk als op geestelijk terrein; de vroegere esoterie was daar toch minder op gericht. Ook nieuw is de omvang. Ik denk dat dit esoterische denken zelden zo omvangrijk geweest is in onze cultuur als heden. Er is dus wel iets nieuws.

Toch wil ik hierbij nog een paar kanttekeningen plaatsen: allereerst is het de vraag of het terecht is New Age te vergelijken met stromingen als Renaissance en Romantiek. Deze hebben immers diep ingegrepen en onze cultuur fundamenteel bepaald. Of New Age dit niveau en die diepte zal krijgen is afwachten; vooralsnog heeft het dat niet. In de tweede plaats: New Age is wel een typisch westers verschijnsel; in de andere continenten komen we New Age niet tegen. Het zou in dit verband onjuist zijn andere religies, met name de oosterse te identificeren met New Age of ze te annexeren. (2) Of New Age dus ook een element zal zijn in de totale mondiale cultuur is de vraag. We moeten hier waken voor de verleiding het westen als de cultuur te zien, als de enige die de wereldgeschiedenis vormt en bepaalt.

Vooruitgangsgeloof
Ik spreek steeds over New Age, daarmee suggererend alsof we met een duidelijk afgerond geheel te maken hebben, waarbinnen men een aantal vaste opvattingen heeft, maar dat is onjuist. Het zij ten overvloede nog eens gezegd: New Age is een bonte verzameling van uiteenlopende stromingen, die een aantal opvattingen en ideeën soms gemeenschappelijk hebben. Daarom kan het voorkomen dat mensen die zich als aanhangers van New Age beschouwen, zich soms niet herkend voelen wanneer bepaalde opvattingen geschetst worden, want zij hebben deze in het geheel niet. Maar niettemin: als we het gehele veld overzien, zijn er toch een aantal zaken dat steeds weer terugkomt. Dat noem ik dan de filosofie van New Age.

Een van de eerste opvattingen die ik aan de orde wil stellen is de visie van New Age op de geschiedenis. Dat is een belangrijk thema. Immers, binnen New Age ziet men de geschiedenis in het kader van evolutie. Alles is in beweging, en ontwikkelt zich naar steeds hogere niveaus. We zijn nu verder dan 2000 jaar geleden, wij weten meer en we begrijpen meer. We zijn nu zover geëvolueerd dat er binnenkort een nieuw tijdperk kan beginnen, het Aquarius-tijdperk. Met de komst van dit onafwendbaar naderende tijdperk komt de mensheid opnieuw op een hoger niveau. De mens zal spiritueler en gevoeliger zijn, en zonder meer vreedzamer en opener. (3)

Binnen de meer op het theosofische denken georiënteerde New Age zal men een meer specifieke visie op de gehele wereldgeschiedenis hebben. Men zal spreken van vroegere tijdperken, van vergane continenten en beschavingen, zoals Lemurië en Atlantis, en men zal spreken van rassen en wortelrassen, die zich in de loop van de evolutie hebben ontwikkeld, en soms weer ten onder gingen. Zo komt er een compleet beeld van de wereldgeschiedenis. Met name Rudolf Steiner en de zijnen hebben dit gedetailleerd uitgewerkt.

Ik heb altijd moeite met dit optimistische evolutionaire geschiedenisbeeld. Het is ten zeerste de vraag of alles zich wel gunstig ontwikkelt. In ieder geval kan men voldoende redenen bedenken om dit optimisme niet te delen. Immers, iedereen kan zien waar de evolutie van de westerse wereld naar toe geleid heeft: naar een verziekt milieu, een toenemende kloof tussen arm en rijk, steeds grotere armoede bij de armen, een overbevolking enerzijds en een toenemende consumptie anderzijds, enz. Brengt de evolutie ons daarheen? We kunnen blijven hopen dat we er doorheen komen, en helemaal verkeken is de kans vermoedelijk nog niet; maar dat deze wereld zo'n stuk beter is dan vroeger en nog beter zal worden, dat is een overtuiging die niet op de feiten gebaseerd kan worden. In die zin lijkt New Age een gespiritualiseerde versie van het oppervlakkige westers vooruitgangsgeloof. (4)

Het is nogal arrogant te poneren dat we zoveel wijzer zijn dan 2000 jaar geleden. Onze wetenschappelijke kennis is inderdaad in veel opzichten toegenomen, maar of we innerlijk zoveel verder zijn is ten zeerste de vraag. In ieder geval is het opvallend te constateren dat ook binnen New Age met name gebruik gemaakt wordt van de oude geschriften der grote religies (veda's, Bhagavad Gita, I Tjing, thora, evangeliën, Tibetaanse dodenboek, Egyptische dodenboek, et cetera). Hoewel de mensheid tegenwoordig dus verder zouden zijn dan ooit, kan ze kennelijk niet zonder de oude religieuze boeken, want die bevatten een wijsheid die vele malen groter is dan wat men nu heeft. Een merkwaardige paradox.

De hele gedachte van ontwikkeling van de geschiedenis en het komen van een nieuw tijdperk is overigens een typisch westers idee. We hebben hier opnieuw met een verabsolutering van de eigen cultuur van doen. Dit gehele model van de geschiedenis vervalt als men het toepast op de Chinese of Indische beschaving. En dan zwijgen we er maar over dat men in India in de wereldgeschiedenis precies het omgekeerde ziet: een steeds dieper wegzinken. (5)

Ten slotte vraag ik me af wanneer men binnen kringen van New Age eindelijk serieus gaat studeren en ook echt bereid is de onzin die de vaderen vertellen af te schaffen. De op zichzelf aardige fantasieën over Lemurië en Atlantis hebben historisch geen enkele grond, tenzij men het mythisch wil interpreteren, maar dat wil men niet. (6) En de uitwerkingen van sommige gedachten over volken en rassen hebben soms benauwende gevolgen. (7) Waarom wil men niet afscheid nemen van wat in feite onzin is? Waarom hanteert men een dergelijke irrationele, bijna fundamentalistische visie. (8)

Holistisch denken
Wie New Age zegt, zegt holisme. Holisme, verstaan als een vorm van synthesedenken, kan een aantrekkelijke zaak zijn. Want waarom zou men voortdurend in tegenstellingen moeten denken? Waarom moeten zaken tegenover elkaar geplaatst worden, waarom moet er een scheiding aangebracht worden, en waarom moet men ze tegen elkaar uit spelen? Te veel heeft het zogeheten scheidingsdenken, de 'of-of'-redenering, gedomineerd in ons westers denken. De gevolgen zien we, bijvoorbeeld in de situatie van het milieu en in de soms zo eenzijdig technisch geworden westerse geneeskunde. Een meer holistische benadering zou dan aanmerkelijk aantrekkelijker zijn. En we zien dan ook - buiten het terrein van New Age - nieuwe holistische benaderingen van ziekte en gezondheid en van ons milieu. Holistisch in die zin dat men in deze vormen van geneeskunde de zieke ziet als één persoon, en dat men in de benadering van de natuur de mens ziet als levend in het geheel van het natuurlijke milieu. Van dit laatste is de uitdrukking 'heelheid van de schepping', zoals binnen het Conciliair Proces van de Kerken gebruikt, een goede illustratie.

Er zijn echter kanttekeningen te plaatsen bij het sterk doorgevoerde holisme van New Age. Want dit holisme is anders dan dat in de zo-even genoemde nieuwere vormen van geneeskunde of natuurbenadering. Het holisme van New Age is een totaal denksysteem, een systeem dat de gehele werkelijkheid wil vatten in één visie, waarin alles sluitend is en passend. Een dergelijk denksysteem heeft de neiging totalitair te zijn, nuances uit het oog te verliezen en geen ruimte te laten voor wat anders of afwijkend is en weigert zich in te laten passen. Bovendien leidt een holistisch denken mijns inziens uiteindelijk tot een totale verstarring of stilstand, want wanneer dingen volledig met elkaar in harmonie zijn is er geen dynamiek meer mogelijk. Het holistische denksysteem is in feite dodelijk voor de creativiteit en verder ontwikkeling. Het wordt statisch. Dat hierbij ook een innerlijke tegenstrijdigheid optreedt binnen New Age als men evolutie en holisme wil verbinden, - want evolutie is dynamisch en holisme in wezen statisch - laat ik verder buiten beschouwing. (9)

Universele religie
De holistische visie is er een die universalistisch wil zijn. Zij bedoelt dat ze de universele waarheid ziet en heeft gevonden en dat deze universele waarheid de echte en enige is. Dit zien we het sterkst in de visie van New Age op het verschijnsel religie en de religies. Een van de grondslagen van het New Age denken is dat het in al de religies uiteindelijk om hetzelfde gaat: we komen er de ene universele waarheid tegen. Deze is, zo gelooft men, helaas door allerlei omstandigheden vertekend en misvormd; daardoor zijn de verschillende wereldgodsdiensten ontstaan. Maar hoe vervelend die tegenstellingen ook kunnen zijn, in principe gaat het om de ene universele waarheid, die, als men goed zoekt, in al de wereldreligies, sekten en stromingen aanwezig is.

De gedachte van de universele religie werd binnen het theosofische denken sterk in die zin uitgewerkt, dat men van mening was dat deze universele religie als oorspronkelijke religie altijd behouden was, doch geheim, ondergronds was gebleven en nu in de theosofie en aanverwante stromingen in de openbaarheid kon treden. Wat het christendom betreft, is het dan ook helder: we komen ook hier datgene tegen wat elders leeft, en wat nu in de diverse New-Agestromingen nadrukkelijk wordt gepropageerd. Misschien hadden bepaalde vormen van christelijk denken in het verleden hun nut, maar ze zijn voorbij. Niet voor niets spreekt Stufkens (1987) in zijn Heimwee naar God van een beeldenstorm, en wat er na die beeldenstorm tevoorschijn komt is de universele religie.

Holisme functioneert hier als de grote gelijkmaker. Alles wordt gelijkgeschakeld en verschillen worden terzijde geschoven als niet relevant. Datgene waarin een verschil blijkt te bestaan is hetzij niet goed begrepen, hetzij niet fundamenteel, hetzij iets van een voorbijgegane fase. Dat er werkelijk verschillen in en tussen de religies zouden kunnen bestaan is ondenkbaar binnen New Age. Wie echter de religies onbevooroordeeld bekijkt zal niet anders dan kunnen zeggen: ze zijn verschillend. Ze spreken een verschillende taal, ze hebben het over andere dingen en de wegen waarlangs ze hun hoogste goed willen bereiken zijn verschillend. De oude vraag 'zijn alle godsdiensten gelijk?' kan heel simpele beantwoord worden met 'nee'.

Maar, zo zou men kunnen zeggen, het gaat er niet om die verschillen te ontkennen, mensen zijn nu eenmaal verschillend en dat is met religies ook zo. Het gaat om het zoeken naar het gemeenschappelijke dat wezenlijk is: alle religies hebben eenzelfde doel. Wie dat zegt, moet beseffen dat hij een nieuw model invoert. Vanuit een eigen overtuiging dat alle godsdiensten op hetzelfde neer moeten komen, zal men dit ongetwijfeld als waar ervaren. Maar opnieuw: het materiaal van de wereldreligies biedt geen grond voor deze visie. Wie ze naast elkaar zet, zal zien dat ze niet dezelfde boodschap brengen, en dat hun intenties niet op het zelfde neerkomen. Men kan dat wel geloven, maar het is niet te zien.

Men zou er op kunnen wijzen dat er toch voldoende gemeenschappelijke elementen in de grote wereldreligies te vinden zijn, die duiden op een gemeenschappelijke basis. Er zijn inderdaad gemeenschappelijke elementen: het geloof in iets transcendents, de ideeën van schuld en van bevrijding, het gebed en het ritueel. Maar deze overeenkomsten zijn formeel, of het betreft vormen. Wie deze gemeenschappelijkheden ziet in het kader van de concrete religie zelf en ziet hoe ze dan ingevuld worden, zal opnieuw merken dat het gemeenschappelijke niet te vinden is.

Men zou ook kunnen zeggen dat we in de mystiek - en mystiek is zeer gewild binnen New Age - het wezenlijke vinden van alle godsdiensten. Dat is echter niet waar. Allereerst is mystiek niet een geheel, ook daarin zijn grote verschillen, en in de tweede plaats is ook hier weer van belang welk model men heeft: men neemt een model van wat mystiek is en past dat toe op alle mystiek. Dat er een geheel andersoortige mystiek zou kunnen zijn, verdwijnt uit het beeld.

Ziehier een eerste keerzijde van het holisme: het scheert alles over een kam, doet nuances verdwijnen, en meent vanuit een zelf gekozen universalistisch standpunt uit te kunnen maken wat wel of niet wezenlijk is voor een religie.

Niets anders
Dat brengt me op een tweede keerzijde van het holistische denken, samenhangend met het vorige: hoe tolerant is New Age? Enerzijds heeft het de schijn van zeer grote tolerantie: alles kan en alles mag als het maar past in het grote geheel, of beter gezegd: als het zich maar laat inpassen in het grote samenhangende zinvolle verband. Impliciet volgt hieruit: alles is goed als men maar de grondstelling van New Age overneemt, namelijk dat alles in wezen teruggaat tot dezelfde bron. Verschillen mogen, als degenen die de verschillen veroorzaken maar beseffen dat de verschillen relatief zijn.

Hoe anders wordt het als men zich weigert te laten gelijkschakelen. Als men de grondslagen van New Age niet accepteert. Als men van mening is dat de eigen visie op het eigen geloof fundamenteel anders is dan wat men binnen New Age gelooft. Met een dergelijke visie kan het holistisch denken niets: alles is in wezen gelijk en als dit niet het geval is, is er bij de ander iets fout. Er is maar één waarheid, en wat anders is, is niet waar. De andersdenkende is nog niet verlicht, of leeft nog in lagere sferen, zit nog vast aan oud denken, is verstard of niet open. Hoe het ook zij, hij zal toch verdwijnen, want in de nieuwe tijd zal blijken dat een dergelijk afwijkend standpunt geen stand houdt. Veel New-Ageauteurs worden dan ook niet moe om te schrijven dat het christendom, zoals het nu functioneert, een achterhaalde zaak is. Het zal er in de nieuwe tijd zijn als een totaal vernieuwd, op New Age afgestemd christendom, of het zal er niet zijn. Maar dat er een andere waarheid kan bestaan dan die van New Age is onbestaanbaar. (10)

Dit klinkt nogal fanatiek en je zou zeggen dat dit eerder een houding is van strenge gereformeerden; niettemin, het gaat om visies vanuit een New-Agekader. Het verschil is dat New Age uit de aard der zaak toleranter overkomt. Het lijkt ruimer te zeggen 'alle dingen zijn gelijk', dan te zeggen dat dingen niet gelijk zijn. Maar de grens voor hen die zeggen dat alles gelijk is, is datgene dat niet gelijk is.

Ten aanzien van deze zaak moet ik overigens constateren dat New Age opnieuw erg westers en dus ook beperkt is. Zo weet men geen weg met Mohammed en de islam (behalve uiteraard met de mystieke soefi's) en ook niet met het sterk opkomende evangelische christendom in Zuid-Amerika en Afrika.

Voorbij goed en kwaad
We kunnen holisme een monistisch denksysteem noemen. Monistisch omdat het het gehele bestaan wil verklaren vanuit een enkel principe. Dit in tegenstelling tot het dualisme, waarin men uitgaat van twee eeuwige aan elkaar tegengestelde principes. Sterk dualisme vinden we onder meer in de oude Perzische religie, in veel vormen van gnostiek en in een der Indiase denksystemen, namelijk samkhya-yoga. Tussen monisme en dualisme zijn overgangen denkbaar, maar die doen momenteel niet ter zake. In een monistisch denksysteem krijgt alles zijn plaats. Als we zouden zeggen dat een monistisch denksysteem uitgaat van de oorspronkelijke kracht ofwel het goddelijke, dan kunnen we zeggen dat al het bestaande, inclusief de materie, doortrokken is van dat goddelijke. Ook alles wat er gebeurt heeft zijn relatie tot deze oorsprong. We kunnen het nog anders zeggen: het negatieve, de keerzijde heeft zijn bestemde plaats. Illustratief is het yin-yangsymbool. Het laat zien hoe wit en zwart met elkaar verbonden zijn in een hogere eenheid, hoe ze met elkaar verweven zijn en ook iets van elkaar hebben. Ik denk dat dit alles binnen het holistische denken van New Age herkenbaar is.

Maar de keerzijde van dit denken is dat alles een functie krijgt. Leed, pijn, en dood hebben een functie, een plaats of een bedoeling. Ze dienen ergens voor. Als we nog verder gaan, kunnen we zeggen dat al hetgeen gebeurt met de desbetreffende mens zelf te maken heeft, met zijn karma, met zijn bestaan voorheen op aarde. Maar als alles uiteindelijk door het eigen karma veroorzaakt wordt, wat kan een mens dan nog doen? Hij kan enkel alles aanvaarden, pogen te dragen en pogen te veranderen. Hij kan er naar streven creatief met zijn karma om te gaan in de hoop dat hij zo iets van de last zal oplossen. Maar er is in principe geen ruimte meer voor protest en het is niet meer mogelijk te zeggen: het duistere had er niet mogen zijn, of het donker is iets wat ik verwerp. De mens zal moeten aanvaarden dat goed en kwaad relatieve begrippen zijn, dat het kwade een functie heeft en een bedoeling en dat het kwade uiteindelijk iemand helpt om beter te worden. Zo wordt de mens met een zeer zware last opgezadeld. Wie de consequenties van dit alles doordenkt wordt er niet vrolijker van. Het lijkt enerzijds een winst als men denkt een eigen verantwoordelijkheid op zich te kunnen nemen ten aanzien van zaken die door bepaalde vormen van religie buiten de verantwoordelijkheid van de mens waren gehouden, maar anderzijds: de mens is in deze visie voor alles verantwoordelijk.

Wanneer ik holisme goed versta, betekent het niet alleen dat alles tot elkaar in relatie gedacht moet worden, maar ook dat de dingen, hoewel verschillend, in wezen dezelfde waarde hebben. Uiteraard, er is zwart en wit, licht en donker, en vanuit ons niveau goed en kwaad. Maar in het grotere geheel kunnen we dat onderscheid niet meer volhouden: kwaad is evenveel waard als goed omdat het de noodzakelijke keerzijde of tegenhanger van het goede is. Het lagere kan niet minderwaardig zijn, want dank zij het lagere kan het hogere hoog zijn. Het heeft daarom evenveel waarde. De keerzijde van dit holisme is dat duister en kwaad in principe goed worden.

Dualisme als paradox
Als het over de mens gaat wil het New-Agedenken vanzelfsprekend holistisch zijn. Juist in de nauw met New Age verwante alternatieve geneeswijzen zien we de holistische benadering van de mens. Het lichamelijke is één met het geestelijke, er wordt niet slechts één aspect van de mens benaderd, maar de mens wordt als een totale persoon gezien, met diverse aspecten, die alle aandacht moeten hebben omdat de een niet minder dan de andere is. Eindelijk, zo zou je zeggen, een wereldbeschouwing die niet zo lichaamsvijandig is en die het durft op te nemen voor de grote waarde van het menselijk lichaam.

Toch stoot ik hier steeds weer op een paradox in het New-Agedenken. Opnieuw is het nodig op te merken dat New Age niet een geheel is en dat er zeer verschillende groepen zijn, met van elkaar afwijkende opvattingen, maar niettemin: bij velen kom ik toch die paradox tegen. Zij is verbonden met de idee van reïncarnatie. Reïncarnatie is steeds weer een belangrijk onderdeel binnen het New-Agedenken. Begrijpelijk, want het past geheel in het kader van groter willen denken, van evolutie en energie, van ontwikkeling en groei. Maar er zit iets merkwaardigs in. Want elke reïncarnatievisie heeft als consequentie dat men ten aanzien van de mens een onderscheid moet maken tussen datgene wat reïncarneert en wat niet reïncarneert. Het is immers duidelijk dat het lichamelijke van de mens sterft en vergaat; toch moet er iets zijn dat doorgaat en blijvend, ja eeuwig is. Anders gezegd: reïncarnatie veronderstelt dat men het onderscheid accepteert tussen een eeuwig principe en vergankelijk lichaam. Dit eeuwige principe is wezenlijk, het lichaam is niet-wezenlijk, het is iets dat je tijdelijk hebt, dat je als het ware als een kledingstuk aantrekt en dan weer aflegt, waarna je te zijner tijd een nieuw kledingstuk aantrekt.

De consequentie van dit denken is, dat men zich richt op het onvergankelijke; terecht nietwaar, want waarom zou je zo veel investeren in wat voorbijgaand is. Maar er zit hier wel een probleem. Je hebt op niet-holistische wijze een fundamenteel onderscheid aangebracht tussen wezenlijk en niet-wezenlijk, gescheiden, waarbij het niet-wezenlijke niet wordt gezien als onontbeerlijk voor het wezenlijke. Immers, je kunt ook niet-reïncarneren, en eens, als het grote einddoel is bereikt, is reïncarnatie niet meer nodig. Daarbij is de materie, het lichaam dus overbodig geworden. In dit alles zit een afwijzing van de lichamelijkheid, een depreciatie van het concrete materiële bestaan, een devaluatie van het goede leven. Een mens wordt hier niet meer holistisch benaderd, het gaat om zijn eeuwige kern. (11)

Een van de tendensen binnen New Age is dat men zich verbindt met de oude gnostiek uit het begin van onze jaartelling. Men ziet zich als een opvolger van deze oude religieuze stroming. In toenemende mate verschijnen er publicaties die zeggen dat gnostiek de ware betekenis biedt van de boodschap van Jezus, en dat deze binnen het nieuwetijdsdenken wordt uitgewerkt. Of dit zo is laat ik hier in het midden. Men gaat overigens wel selectief met de oude gnostiek om. Want die oude gnostiek was in zeer vele gevallen zonder meer dualistisch, dat wil zegen men geloofde dat de ziel van de mens, van goddelijke komaf, gevangen zit in de eeuwige zwarte materie en daaruit bevrijd moet worden. Vandaar dat ascese en lichaamsverachting bij de gnostiek nadrukkelijk aanwezig waren (overigens kon dat in precies het tegenovergestelde omslaan). Dit dualisme wordt door New Age nooit uit de gnostiek overgenomen. Maar als ik dan de visie op reïncarnatie bezie, heb ik het idee dat deze holistische New-Agegnostiek wel eens dichter bij dit gnostische dualisme staat dan New Age lief is.

Positief denken
In dit kader wil ik nog een tweede aspect van het niet-holistische van New Age belichten. Binnen veel New-Agestromingen valt de nadruk op het bewustzijn. Het bewustzijn heeft het primaat. Het bewustzijn is datgene wat min of meer eeuwig is, en dat een uitstraling van dat eeuwige is. Geloofd wordt ook dat het bewustzijn uiteindelijk alles bepalend is. Zoals het oerbewustzijn alles in gang heeft gezet, en nog steeds voortstuurt, zo kan ook het menselijk bewustzijn, als afspiegeling of als nauw verwant daarmee, ook alles in gang zetten. Het is uiterst creatief en krachtig.

Deze New-Agevisie heeft met name in Amerika oudere wortels. In de vorige eeuw treffen we daar de New Thought Movement aan, waarin de kracht van het bewustzijn centraal staat. Men heeft de overtuiging dat mensen zich zelf kunnen vormen, zichzelf kunnen genezen, en dat er geen ziekte is die niet door het bewustzijn kan worden overwonnen. In een bekende groep als Christian Science, op zich geen New-Agebeweging, komen we dit soort denken op een christelijk uitgewerkte manier tegen. We komen het ook tegen in 'Science of Mind' van Holmes, bij J. Murphy en bij de van oorsprong calvinistische predikant Norman Vincent Peale in zijn De kracht van het positief denken. New Thought heeft zich ook vaak specifiek verbonden met theosofische opvattingen en ideeën, en is in de loten van de theosofisch stam vaak nadrukkelijk aanwezig. (12) Van hieruit ook binnen New Age.

Zo komen we binnen vele New-Agegroepen, vooral bij die groepen die zich bezig houden met alternatieve geneeswijzen en psychotechnieken, nadrukkelijk de opvatting tegen dat de menselijke geest tot alles in staat is. De menselijke geest of het bewustzijn kan zichzelf vormen. Hij kan zichzelf ook genezen. De keerzijde is dat ziekte, pijn of ongeluk een gevolg zijn van het niet goed functioneren van het bewustzijn, hetzij omdat het verduisterd is, hetzij omdat men het verkeerd gebruikt, namelijk op negatieve wijze. Je wordt wat je denkt, je bent wat je denkt. Je bent verantwoordelijk voor wat je overkomt.

Aangezien het menselijke bewustzijn in principe eeuwig is, want van goddelijke oorsprong, is het aanwezig in meer dan één leven; het bewustzijn of hoe men het wil noemen gaat van leven tot leven, en bepaalt zo in het ene leven ook weer hoe het andere zal worden. Hier valt dan het woord karma. Het bewustzijn is wat alles bepaalt. Het heeft dus het primaat. Is dat holistisch? Kan één principe zo domineren dat het al de andere wegduwt? Waar is dan nog de harmonie, waar de samenhang? En nu zal ik het nog niet hebben over de vérstrekkende consequenties van dit denken voor de manier waarop je moet leven. We komen dan op wat recentelijk de 'orenmaffia' genoemd is, en waarbij die stroming bedoeld wordt die zieken confronteert met het feit dat ze deze ziekte zelf gewild hebben. Aan de ene kant lijkt de orenmaffia een pervertering van New Age. Zo ongenuanceerd en zo onbarmhartig kan het toch niet zijn, denk je dan. Maar wie de denkstructuur analyseert zal tot de conclusie moeten komen dat het niet om een afwijking gaat, maar dat het voortvloeit uit het wezen van New Age. Als dat de consequenties zijn, wordt je van New Age niet echt gelukkig.

Onkritisch en oppervlakkig
Het voorafgaande is, zoals duidelijk mag zijn, geen pleidooi voor New Age geworden. Toch wil dat niet zeggen dat New Age geen interessante dingen zou hebben te bieden. Want dank zij New Age worden we uitgedaagd, aan het denken gezet, worden we geconfronteerd met onze eigen manieren van denken en geloven en de consequenties daarvan. Ook biedt New Age soms zeer concrete zaken die boeiend zijn en het gebruiken of overnemen waard. Tegelijkertijd zien we echter weer dat op een aantal zaken New Age onder de maat blijft. Had ik in het voorafgaande voornamelijk kritiek op bepaalde visies, zonder deze visies als minderwaardig te willen bestempelen, in deze laatste paragraaf wil ik een paar zaken aanreiken waarin New Age tekort schiet. Ik zal in het kort een paar punten noemen.

a) Terecht wordt binnen New Age op het belang van de ervaring gewezen. Tegenover onze vaak kille rationalistische westerse wereldbeschouwing, is dit een uitermate noodzakelijke correctie. Maar het probleem is veelal dat de ervaring wordt verabsoluteerd en kritiekloos wordt geduid. Zodra mensen een ervaring hebben die boven de alledaagse uitgaat, zegt men 'een godservaring' gehad te hebben. Dat gaat veel te snel en te gemakkelijk. Er is een veelheid aan ervaringen, ook aan goede ervaringen en aan ervaringen waarin je boven jezelf uitgetild wordt, maar waarom is een dergelijke hooggestemde ervaring nu opeens een godservaring? Wordt hier niet te snel geduid, te vlug geïnterpreteerd? Laat dat wat binnen de religies God genoemd wordt zich zo gemakkelijk vinden, om niet te zeggen vangen? Is God hier niet een ander woord geworden voor ervaring? Hierbij komt dan nog dat men binnen New Age als regel weigert de volledige weg van de mystiek ten volle te begaan, met zijn ups en downs, met zijn dieptepunten, leegte en hard werken. De ervaring vindt men mooi, maar dat men daarbij en daarna hard moet werken, laat men liever zitten. (13)

b) In veel New-Agekringen bestaat grote interesse voor de bovenzinnelijke wereld. Vooral het verschijnsel van channeling neemt toe, en doet steeds meer mensen in contact komen met die andere wereld en de wezens daaruit. Het probleem is echter dat men hier elke duiding of interpretatie vergeet. Men denkt niet meer, men vraagt zich niets af, men neemt aan wat de ervaring suggereert. Nooit komt de vraag op of dat contact met die andere wereld altijd inderdaad een andere wereld betreft of dat het veeleer iets te maken heeft met de innerlijke krachten in de mens zelf. Een dergelijke benadering wordt als rationalistisch gezien. Nog minder vraagt men zich af, of wat zich aanbiedt ook inderdaad voorgeeft te zijn wat het zegt. Als een mevrouw via channeling bezocht wordt door een entiteit die zegt dat hij de apostel Paulus is, dan is hij ook Paulus, en valt er niet meer aan te twijfelen. (14) Toch, als er een andere wereld is, met andere wezens, dan is interpretatie een onmisbaar vereiste. Om een bijbelwoord vrij te citeren: je moet de geesten onderzoeken. Want als die andere wereld er is, dan kent die ook zijn zwarte zijde, en ook zijn misleiding.

c) Dank zij Capra wordt binnen New Age direct de verbinding gelegd tussen moderne fysica en oosterse filosofie. Simpelweg gezegd: wat men in de oosterse religies allang wist, wordt nu eindelijk pas in de westerse natuurkunde ontdekt. Maar dat Capra's redeneringen onjuist zijn wordt niet gezien. Capra denkt niet systematisch, maar ziet schijnbare analogiën; vanuit die schijnbare overeenkomsten concludeert hij tot identiteit. Analogie is bij hem identiteit. Daarbij vergeet hij ook nog dat de westerse natuurkunde spreekt over wetenschappelijke waarnemingen, op volstrekt rationele wijze, ook de allermodernste natuurkunde doet dat, en dat het bij de oosterse religies gaat om ervaringen, die op niet-rationele wijze worden uitgedrukt. Maar hoe kun je religieuze ervaringen en natuurkundige waarnemingen zo met elkaar verwarren? Centraal is hier de holistische visie die wel alles bijeen wil brengen, maar de zaak hopeloos verwart. (15)

d) Ten slotte: binnen veel New-Agegroepen wordt gesproken over Jezus en de Christus. 'De Christus' is dan één der hoogste manifestaties van het goddelijke, en kan gezien worden als een meester, eventueel leider der goddelijke hiërarchie. Deze leider manifesteert zich van tijd tot tijd op aarde, zo bijvoorbeeld in Jezus van Nazareth.

Hoewel ieder zijn opvatting mag hebben, moeten we wel bedenken dat een dergelijke visie historisch geen enkele grond heeft. In de bijbel, in de tijd van de bijbel en in de oude kerk wordt er zo nimmer over Jezus en de Christus gesproken. Enige historische of bijbelse pretentie kan men in dit opzicht niet hebben. Immers, deze visie is ontwikkeld aan het begin van deze eeuw met name door C.W. Leadbeater. In zijn streven theosofie en christelijk geloof meer met elkaar te verbinden heeft hij deze constructie bedacht. Natuurlijk, men kan hierin geloven, maar het is volstrekt onmogelijk het uit te geven voor een bijbelse visie op Jezus Christus of te poneren dat hier het wezenlijke van de bijbelse boodschap over Jezus gevonden kan worden.

Er zou meer over New Age zijn op te merken. Er zouden nog andere aspecten aan de orde kunnen komen. Maar in de door mij gesignaleerde punten komen m.i. de wezenlijke zaken voldoende naar voren. Het zou boeiend zijn als we in New Age werkelijk een gefundeerde wereldbeschouwing tegen zouden komen, die onze samenleving zou kunnen verrijken. Een wereldbeschouwing die ook bereid is werkelijk in dialoog te treden en kritisch te zijn. Komt dat er van? Als het er niet van komt, hebben we New Age terecht beschouwd als een modieuze explosie zonder verdere betekenis. En als het er wel van komt, zal het er wel even anders uitzien dan wat er nu geboden wordt.



Auteur: Reender Kranenborg
Bron: Skepter 5(3), september 1992



Snaack
Usericon van Snaack
Posted 20-08-2002 3:12 by Snaack Wijzig reactieProfiel van SnaackQuote dit bericht

WOW

Flink artikel zeg! Ben wel ff bezig geweest met lezen.. Nu de inhoud nog tot de door laten dringen En morgen als ik weer fris ben even aan een inhoudelijke post werken..


Dwaallicht
Usericon van Dwaallicht
Posted 20-08-2002 10:43 by Dwaallicht Wijzig reactieProfiel van DwaallichtQuote dit bericht

Na alles 's morgens fris nog een keer overgelezen te hebben kan ik wat gedachten formuleren. Eh, kort gezegd, ik vind het een flinke hoop eclectische hippie-onzin (voor de mensen die geen zin hebben om door te lezen ).

HOLOGRAM
quote:

Een hologram is een kunstmatig vervaardigde driedimensionale waarneming die door laserprojectie van een vooraf met coherent licht gefotografeerde driedimensionale vorm. (...) Wel, vooral het negatief zelf, leert ons iets over Holisme. Als ik het negatief doorknip en ik doe dezelfde proef met het halve negatief, dan staat daar terug diezelfde telefoon. Als ik die proef doe, maar nu met een snippertje van het holografisch negatief, staat die telefoon daar nog steeds. Het enige dat veranderd is de scherpte waarmee de vorm zich aan ons vertoont.


Aha, dus als ik maar vaak genoeg knip wordt het beeld steeds onscherper om zich uiteindelijk op te lossen in een on-onderscheidbaar iets, toch? Wat betekent dat dan voor de theorie? (daar heeft men het niet over, terwijl dat net zo goed een analogie zou kunnen zijn waar je wat uit zou kunnen halen... het hele stuk is op die manie geschreven, dus waarom zou ik dit dan niet als tegenargument kunnen leveren?)

NATUURKUNDE
quote:
Door de vordering van onze natuurkundige begrippen, (die eigenlijk een realiteit omschrijven die nog amper visueel voorstelbaar is), kwam men onder andere tot de bewezen conclusie dat er geen afzonderlijke delen bestaan, maar dat alles wat bestaat, ook als dit zich aan de andere kant van de kosmos bevindt, eigenlijk één geheel is. (...) Ik geef wel toe dat sommige van deze interpretaties ons bevattingsvermogen nog wat te boven gaat, maar het onmiskenbaar feit lost zoveel vragen op, dat dit inderdaad het antwoord is. Dus als de natuurkundige proeven gelijk hebben, en dat hebben ze zeker en onmiskenbaar, dan bewijzen ze eigenlijk tegelijkertijd dat bijvoorbeeld "Leven na de dood" MOET MOGELIJK ZIJN, door het simpele feit, dat we eigenlijk gewoon niet stoffelijk zijn.

Onzin; natuurkunde *heeft* niet 'onmiskenbaar' gelijk. Dit stuk is tendentieus geschreven! Omdat een aantal theorieën toevallig toepasbaar op onze werkelijkheid blijken (dat is toch hoe je wetenschap moet zien, niets meer en niets minder) wordt dat opgevoerd als 'bewezen conclusie' en vervolgens in de rest van het stuk als 'onmiskenbaar feit' gebruikt. Als je het dus oneens wil zijn met het stuk, ben je het oneens met een 'onmiskenbaar feit'. Over het wetenschappelijke gehalte van de natuurkundige proeven wordt verder niet gesproken, ze zijn allang blij dat ze een stukje wetenschap in hun holistisch betoog kunnen integreren om het wat credibiliteit te verlenen. Een effectieve propagandatruc, tenzij je er doorheen prikt.
In een reuzensprong wordt meteen 'Leven na de Dood' erbij gehaald bv. dat geeft al aan hoe selectief de informatie gekozen wordt en hoe eclectisch dit stuk wel niet is.

quote:
Dit lijkt misschien ongelooflijk; of misschien denk je dat je dit niet zo letterlijk moet opvatten. Maar dan ben je mis. Men kan daar nu wetenschappelijk gezien niet meer onderuit.

Propaganda aan het werk... wat een miskenning van het begrip 'wetenschap'! Als er een nieuwe theorie komt die beter blijkt te werken, of als verschijnselen ontdekt worden die een huidige theorie weerspreken, je kan er altijd 'wetenschappelijk onderuit'!

WE ZIJN ÉÉN ( )
quote:
Dit bevestigt nogmaals de filosofische consequentie van de natuurkunde dat onze werkelijkheid "Geest" is.
Waarom is me overigens niet helemaal duidelijk... we hebben
a. het hologram
b. prof. Wheeler met zijn experiment
c. Jungiaanse psychoanalyse

3 al dan niet wetenschappelijke theorieën/experimenten (terwijl er honderden zijn), en vervolgens 'bevestigt dit de filosofische consequentie dat de werkelijkheid 'Geest' is'. Ja man,

a. David Vincent is nazi
b. Rob Halford is homo
c. de oude drummer van Immortal & Borknagar pleegt zelfmoord

--> alle metalmuzikanten zijn homoseksuele nazi's die zelfmoord gaan plegen

Maar goed we gaan verder...

quote:
Deze "Geest" is collectief. Dit betekent dat wij allemaal samen, inclusief de niet levende dingen erin aanwezig zijn. We zijn gewoon één. (....) Daaruit volgt natuurlijk, vermits alles een zichzelf lerende geest is, dat hierdoor alle vragen kunnen worden beantwoord. Als je dit begrijpt dan heb je gewoon geen vragen meer. Dan heb je de oplossing.
Okay, cool! Pleeg nu dan maar zelfmoord, alsjeblieft.

Wat een vrijblijvende onzin zeg. We zijn allemaal één en ik kan nu stoppen met denken, want vroeger, EN LATER, zal ik alles toch al weten en kan ik mijn illusie van uniciteit in harmonie met het Al gaan celebreren (oftewel stoned worden & vrije seks hebben, net als in de sixties). Het opzij schuiven van alle vragen (omdat we Één zijn, omdat alles hetzelfde is) is niet hetzelfde als het beantwoorden van alle vragen! 'dan heb je de oplossing', bwah..... vertel dat aan stervende Afrikanen! Vertel dat aan Nieuw-Zeelanders die huidkanker krijgen omdat de ozonlaag verdwijnt! Vertel dat aan de mensen die zich inzetten om dat beetje mooie diersoorten dat we nog hebben te beschermen!

Dat soort gelul van 'ik heb de oplossing' is ovens waardig....

PSEUDOWETENSCHAP
quote:
Als alles geest is, is geen ontstaan nodig. Ontstaan is dan gewoon "geestelijke ontwikkeling". Momenteel geeft de natuurkunde dit grif toe, en er is zelfs een nieuwe tak van de natuurkunde uit ontstaan; namelijk de "Parafysica".
... er niet bij vermeldend dat het hier om belachelijke speculatieve pseudowetenschap gaat. Wederom, propaganda aan het werk.

quote:
Ook is het grootste gedeelte van de wereld eigenlijk nog niet rijp genoeg om deze personen "au serieus" te gaan nemen.

Haha. Dus omdat je de fundamenteel tendentieuze natuur van het betoog aantoont en de fouten erin aanwijst, ben je 'eigenlijk nog niet rijp genoeg'. Leuk he, zo'n 'tolerante theorie'? Maar intussen zie je hier de gemene sluipwegen die dit soort betogen gebruikt.

'Oh, je bent het er niet mee eens? Ja, eigenlijk ben je nog niet rijp genoeg he. Echt verlichte mensen zijn wel tolerant genoeg om holisme te accepteren'. Echt, FUCK OFF!!!! Dit is één van de redenen waarom ik het begrip 'tolerantie' met een passie HAAT. Sluipwegen! Ondergrondse verwijten! Slechte lucht! Slechte lucht!

quote:
Dit is een onmiskenbaar feit.

*gooit bijna monitor het raam uit*

quote:
Stel je maar eens voor dat je huisdokter van naast de deur zijn patiënten met een meditatie in plaats van een medicatie probeert te genezen. Het lijkt mij dan voor de hand te liggen dat deze zijn cliënteel zeer snel weer kwijt zal zijn, gewoon omdat de mens er nog niet rijp voor is.

Okay, van amusante onzin wordt het nu irritante onzin. WEER die paardeschijt van 'de mens is er nog niet rijp voor' (pedante zelfgenoegzaamheid, vaak ook door christenen gebruikt btw) en vervolgens 'meditatie ipv medicatie'. Die holisten zijn dus ook nog eens lid van de 'tussen de oren-mafia'. Wat is de 'tussen de oren-mafia'? Dat zijn de mensen (en sommige artsen!) die denken dat als je ziek bent, er iets met je geest mis is. En dat je, door het in je geest weer 'goed' te krijgen, ook weer een gezond lichaam kan krijgen. Leuk man, lig je rochelend van de longkanker een beetje in je bed te mediteren. Word je overreden door een auto, benen eraf: positief denken jongen, komt allemaal goed. AIDS omdat je per ongeluk in een junkspuit gaat zitten: tja, als je geest in evenwicht was geweest, was dit helemaal niet gebeurd.



We hebben een keer een gastspreker op de universiteit gehad die dit soort onzin spuide bij het vak 'Spiritualiteit, Cultuur en Wetenschap'. Wat een eikel. Maar nee hoor, 'ik ben niet rijp genoeg'.

Nekschot!

quote:
Ook al weten vele huisdokters alles over het even mysterieuze "placebo-effect" dat ook in onze huidige wetenschap niet verklaarbaar is, dan nog houden deze zich vanzelfsprekend liever terzijde van Geestelijke Hogere bronnen, omwille van het hier besproken gevolg dat dit op hun carrière zou kunnen hebben.
Ja, en dat is ook niet zo raar!

De formulering alleen al... Geestelijk 'Hogere' bronnen. Alsof wij aardlingen het niet zouden begrijpen. Geestelijk Anaal Verstopte bronnen zou een betere betiteling zijn! Het placebo-effect is helemaal niet zo mysterieus maar een onderkend psychologisch fenomeen. En bij echte lichamelijke aandoeningen is het er ook *niet*. Niet voor niets wordt bij testen van een nieuw medicijn altijd een controlegroep gebruikt die een placebo krijgt! Als het medicijn 'echt werkt', is het de bedoeling dat het in de controlegroep niet aanslaat en in de 'echte' groep wel. Als het nl. bij iedereen werkt, is er iets anders aan de hand en is het medicijn ook niet nodig!! Wow man, af en toe best makkelijk he, wetenschap.

quote:
De nieuwe ontdekkingen worden aan jonge mensen op de Universiteiten wel onderwezen,
Ik heb er anders niks van gemerkt!

quote:
Gewoon omdat deze nieuwe wetenschap te alternatief en te paranormaal lijkt, en het grootste gedeelte van de geschoolden liever een "klassieke intelligente" dan "zweverige new age" look hebben beloopt deze ontwikkeling vertraging.

Nog meer propaganda: stromannen! Je hoeft maar één keer 'zweverige New Age' te zeggen, en in het volgende holistisch betoog zal staan dat een kritiek op New Age zich beperkt tot 'die zweverige onzin'. De rest van je argumenten maakt niet uit en zal stelselmatig genegeerd worden; één ding wordt eruit gepakt en als stroman-argument gebruikt.

Ik heb het niet over 'zweverige New Age'; ik heb het over misvattingen, generalisaties, propaganda, selectieve informatieverstrekking, pseudowetenschap, zelfingenomenheid (met hun 'hogere geest') en een totalitair denken dat al het andere uitsluit (want als je het er niet mee eens bent ben je 'niet rijp genoeg').
quote:
Zegt de I Tjing niet dat juist een trage en gelijkmatige ontwikkeling de enige mogelijke werkelijke vaste doorbraak is?

En sinds wanneer is de I Tjing de bron van gezaghebbende waarheid? En trouwens, de I Tjing komt uit Azië. Daar kunnen wij westerlingen, die uit een geheel andere maatschappij komen, denk ik weinig mee beginnen.

quote:
Is het niet zoals ooit eens doordenkend filosoof waarvan ik me de naam niet kan herinneren, zei:
Eerst spot men ermee;
Daarna gaat men het kritisch onderzoeken,
Daarna vindt men het vanzelfsprekend.

Voer voor WC-tegeltjes....

Wat een hoop stiereschijt. Wat een verderfelijke stank komt ervan af. Ik hoop dat dit soort stromingen snel voorbij gaan.

[Dit bericht is gewijzigd door Dwaallicht op 20-08-2002 10:44]


Argentumfeles
Usericon van Argentumfeles
Posted 20-08-2002 11:01 by Argentumfeles Wijzig reactieProfiel van ArgentumfelesQuote dit bericht

Goed boek om te lezen als je over holisme wilt leren: The mind's I; Hofstadter/Dennett. NL titel: de spiegel van de ziel.


Snaack
Usericon van Snaack
Posted 20-08-2002 13:04 by Snaack Wijzig reactieProfiel van SnaackQuote dit bericht

Dwaallicht :


Slechtheid
Usericon van Slechtheid
Posted 20-08-2002 13:09 by Slechtheid Wijzig reactieProfiel van SlechtheidQuote dit bericht

Het kwam een beetje zweverig op mij over. Maja, ik heb hem dan ook gisteren nacht gelezen. Straks nog eens doen.


Schaffelaer
many miles from Spancil Hill
Usericon van Schaffelaer
Posted 20-08-2002 15:14 by Schaffelaer Wijzig reactieProfiel van SchaffelaerQuote dit bericht

quote:
Op 20 augustus 2002 10:43 schreef Dwaallicht het volgende:
Na alles 's morgens fris nog een keer overgelezen te hebben (...) stank komt ervan af. Ik hoop dat dit soort stromingen snel voorbij gaan.


Ik geloof dat ik nog weinig hieraan heb toe te voegen!

Nou, eentje dan:

quote:
Is het niet zoals ooit eens doordenkend filosoof waarvan ik me de naam niet kan herinneren, zei:
Eerst spot men ermee;
Daarna gaat men het kritisch onderzoeken,
Daarna vindt men het vanzelfsprekend.


Dat was Schopenhauer, en dit figuur die dit geschreven heeft, had er goed aan gedaan wat meer van die gast te lezen!


Dear dirty delightful old drunken old days


Mutilator
SPILL YER GUTS !!!!!! (Extra gore mod)
Usericon van Mutilator
Posted 21-08-2002 4:19 by Mutilator (Moderator) Wijzig reactieProfiel van MutilatorQuote dit berichthttp://wp.livereviewer.com/

Ik ben het op de meeste punten eens met Dwaallicht's kritiek; maar dit artikel is natuurlijk 'spekkie voor het bekkie', want er zit geen enkele daadwerkelijke referentie naar bronnen die als achtergrondinfo kan worden nagelezen, alleen beweringen waarbij we de schrijver maar op z'n blauwe ogen zouden moeten geloven.

Het tweede stuk is praktischer, maar erg plat en simplistisch in z'n observatie en concludering.

Beide schrijvers (de eerste in meerdere mate) verdedigen een eigenbelang ipv. het doel tot informeren.

Vinay is een holist schreef hij ergens; we mogen toch wel verwachten dat hij hier het Holisme gaat verdedigen. Duzzz...

[Dit bericht is gewijzigd door Mutilator op 21-08-2002 4:23]


The quality of our perceptions determines the quality of our judgement. Our judgement determines how we interact with the world. How we interact with the world changes the world. So, the quality of our perceptions changes the world.


Schaffelaer
many miles from Spancil Hill
Usericon van Schaffelaer
Posted 21-08-2002 9:48 by Schaffelaer Wijzig reactieProfiel van SchaffelaerQuote dit bericht

quote:
Op 21 augustus 2002 4:19 schreef Mutilator het volgende:

Vinay is een holist schreef hij ergens; we mogen toch wel verwachten dat hij hier het Holisme gaat verdedigen. Duzzz...


Nou, kom op Vinay, ik heb 'r zin in!


Dear dirty delightful old drunken old days


Kramy
Usericon van Kramy
Posted 21-08-2002 13:54 by Kramy Wijzig reactieProfiel van KramyQuote dit berichthttp://https://knekelputband.bandcamp.com/album/teloorgang

ik heb het nu ook allemaal gelezen, en dwaallicht ik ben het helemaal met je eens die stukken waren eigenlijk de moeite niet waard om ze te lezen...maar goed ik verveelde me toch



Argentumfeles
Usericon van Argentumfeles
Posted 21-08-2002 19:30 by Argentumfeles Wijzig reactieProfiel van ArgentumfelesQuote dit bericht

quote:
Op 21 augustus 2002 4:19 schreef Mutilator het volgende:

Vinay is een holist schreef hij ergens; we mogen toch wel verwachten dat hij hier het Holisme gaat verdedigen. Duzzz...


Als het een hij is ben ik spontaan verliefd geworden!! HAHAHA. Ahem... J/K!


Dwaallicht
Usericon van Dwaallicht
Posted 21-08-2002 19:32 by Dwaallicht Wijzig reactieProfiel van DwaallichtQuote dit bericht

quote:
Op 21 augustus 2002 19:30 schreef Argentumfeles het volgende:
Als het een hij is ben ik spontaan verliefd geworden!! HAHAHA. Ahem... J/K!
Ah, in dat geval moet je hem maar even mailen, dat vindt-ie vast leuk.




[Dit bericht is gewijzigd door Dwaallicht op 21-08-2002 19:33]


Snaack
Usericon van Snaack
Posted 21-08-2002 20:12 by Snaack Wijzig reactieProfiel van SnaackQuote dit bericht

Damned.. Ik wilde het eerste artikel even hevig bekritiseren, maar dat zou dan zowat een duplicaat van Dwaallicht's post worden

Maar even verder zoeken dan naar info over Prof Wheeler en het theorema van Bell..


Snaack
Usericon van Snaack
Posted 21-08-2002 20:16 by Snaack Wijzig reactieProfiel van SnaackQuote dit bericht

Ok dan.. Weer stof tot nadenken (bekritiseren):


2. Ontwikkelingen in het natuurwetenschappelijk wereldbeeld.

2.1. Het Holografisch Model.

Karl Pribram, een Amerikaanse neurochirurg van de universiteit Stanford, die de klassieker 'Languages of the Brain' heeft geschreven, beweert1 dat de hersenen wel eens als een hologram zouden kunnen werken en op die manier toegang hebben tot een groter of hoger geheel, een veld of 'holistisch frequentiegebied' dat grenzen van tijd en ruimte overschrijdt. Dit gebied kan volgens hem overeenkomen met het transcendente gebied van de eenheid-in-verscheidenheid, dat door verscheidene mystici en wijzen is beschreven en ervaren. De Engelse natuurkundige David Bohm was door onderzoekingen in het subatomaire gebied tot de conclusie gekomen dat fysische entiteiten, die in tijd en ruimte gescheiden lijken, in feite op een fundamentele manier met elkaar verbonden zijn. Er bestaat volgens hem naast de expliciete, manifeste werkelijkheid een 'ingevouwen' impliciet gebied, dat op zich één onverdeeld geheel is en dat voortdurend aan ieder expliciet deel ter beschikking staat. Het universum zou een reusachtig hologram zijn.

Uit deze twee ideeën ontstond het 'Holografische Model': De hersenen zijn een hologram dat een holografisch universum, waar het deel van uitmaakt, interpreteert2. In het expliciete gebied van ruimte en tijd zijn de dingen en gebeurtenissen gescheiden en individueel. Maar in het impliciete gebied, ook wel het frequentiegebied genoemd, zijn de dingen en gebeurtenissen ruimte- en tijdloos, intrinsiek één en onverdeeld. De theorie komt in het kort dus hier op neer: Onze 'werkelijkheid' is een wiskundige (re-)constructie, (fourier-transformatie) van onze hersenen, die frequenties interpreteren uit een andere dimensie, een primaire werkelijkheid met een zinvolle structuur buiten tijd en ruimte. Als de werkelijkheid holografisch is en de hersenen holografisch werken, dan is de materiële wereld een afgeleide vorm hiervan. De concreetheid ervan is een illusie.

De diepe religieuze en mystieke ervaring van het één-zijn zou volgens Bohm en Pribram heel goed een reële en legitieme beleving van dit impliciete en universele gebied kunnen zijn. Wetenschappers, zoals Bohr ("het ware is leeg en het lege is waar"), Eddington("Het iets waaruit het universum bestaat is psychisch"), Jeans ("Het universum lijkt meer op een grote gedachte dan op een grote machine") en Einstein ("wij zien onszelf als afzonderlijke wezens in plaats van als deel van het geheel"), maken melding van soortgelijke ervaringen. Alan Watts heeft op een populair wetenschappelijke en Lawrence Le Shan op een meer wetenschappelijker manier het boeddhisme en taoïsme verklaard. De meeste publieke belangstelling trok echter het boek 'De Tao van de fysica' van Fritjof Capra. Marilyn Ferguson heeft met haar boek 'De Aquarius Samenzwering' tevens een belangrijke bijdrage geleverd aan dit onderwerp.


2.2. De Holoarchie.

Pribram gaat uit van een neuraal hologram, dat een produkt is van interactie tussen golven in de hersenschors. Dit hologram is op zijn beurt weer gebaseerd op een hologram dat gevormd wordt door de wisselwerking tussen golven op subatomair niveau. Er is dus sprake van een hologram binnen een hologram. Uit de relatie tussen die twee hologrammen ontstaan volgens hem de zintuigelijke beelden. Het lijkt alsof hieronder weer een andere werkelijkheid ligt, die nog fundamenteler is. Bohm beschrijft deze als een 'onzichtbare continue stroom met een ondeelbare verbondenheid.' Daarmee hebben we een hiërarchie van holografische werkelijkheden (Holoarchie), die loopt van 'ondeelbare verbondenheden' tot individuele en gescheiden eenheden. Die ondeelbare werkelijkheid kunnen we opvatten als de absolute transcendente toestand, de eenheid-van-alles-wat-er-is, uit de oosterse ideeën van de werkelijkheid, die een toestand is van oneindige verbondenheid3. We kunnen eraan toevoegen dat deze Eenheid in feite als de Bron kan worden gezien, welke op hogere dimensie alle individuen in een potentiële vorm bevat. De Bron, ook wel Geest genoemd, die via een holoarchische structuur zich tot in de materie manifesteert. Dit laatste wordt ook wel schepping genoemd.

Het lijkt er op dat zowel wetenschappelijke experimenten als mystieke ervaringen het idee ondersteunen dat de mens en de cosmos is opgebouwd uit een holoarchie, een microcosmos in een macrocosmos. Elke cel in ons lichaam bevat alle informatie die nodig is om het hele lichaam te reproduceren. De menselijke geest als neuraal netwerk dat de informatie van het universum holografisch interpreteert. Wat wij buitenzintuigelijke waarnemingen noemen, lijken contacten te zijn met tijdloze dimensies via ons holografisch brein. Ons hogere Zelf zou wel eens alomtegenwoordig kunnen zijn. Eeuwige 'trillingsgebeurtenissen' in atomaire en astronomische dimensies resoneren in het centrum van het Zelf, binnen ons tijdbindende brein. Het Zelf is een ontmoetingsplaats van eeuwigheid en tijd, een holografisch brein in een evolutionair lichaam.

In het licht van deze Mystiek-wetenschappelijke opvatting van het cosmisch evolutionaire Zelf, biedt aandacht en liefde voor dit 'Zelf' overweldigende perspectieven en mogelijkheden. Hoeveel kunnen we van onsZelf leren? Kunnen we ontsnappen uit de gevangenis van tijd en ruimte en naar het domein reizen van de Bron waaruit alles voortvloeit?


2.3. De Holografische waas.

Een gevoelde betekenis4, iets aanvoelen, wat een vorm van intuïtie is, kan men beschouwen als een holografische opname, welke interferentiepatronen bevat van alle aspecten betreffende een bepaald onderwerp. Ervaringen van vreugde en pijn, teleurstelling en waardering, woede enz. zijn holografisch hierin samengevat. De gevoelde betekenis is wazig omdat alles er impliciet in besloten ligt. Met onze globale aandacht kunnen we een holografische waas in één keer in zijn geheel aanvoelen. Wanneer we, om een scherp beeld te krijgen, bepaalde aspecten expliciet willen maken, zullen we met onze hersenen deze waas gedeeltelijk moeten transformeren. Deze bewerking fungeert dan onvermijdelijk als een filter, waarbij een en ander in een kader wordt gezet. Beschrijvingen van onze ervaringen mogen we dus niet zien als directe weergaven, maar als transformaties. Eén enkele holografische waas kan vanwege zijn hogere dimensie zoveel informatie bevatten, dat deze niet of nauwelijks in woorden is uit te drukken. Psychotherapie, dat volgens Gendlin kan worden beschouwd als het zoeken naar de weinige uitspraken die een direct gevoelde uitwerking hebben, is een manier om het impliciete te transformeren, zodat iemands leven erdoor wordt beïnvloed. Uitspraken die deze transformerende uitwerking hebben, resoneren met het impliciete en zorgen ervoor dat een en ander zich kan ontplooien of expliciet kan worden, als geleidelijk proces of plotseling, als openbaring. Het leven kan hierdoor ingrijpend veranderen. Het onbewuste zou wel eens kunnen bestaan uit holistische patronen, die met behulp van psychotherapie op allerlei verschillende manieren expliciet kunnen worden gemaakt.


2.4. De ontbinding van de denker.

Kant toonde aan in zijn boek 'Kritik der reinen Vernunft', dat alles wat denkbaar en zegbaar is, zich onvermijdelijk moet aanpassen aan de structuur van de psyche5, zoals tijd, ruimte, kwaliteit, kwantiteit en causaliteit. Bohm vulde deze kantiaanse lijst aan met emotie, wil, bedoelingen en andere psychologische en cognitieve ervaringen, die ons in staat stellen te functioneren in het domein van de verschijnselen. Kant wees aan het einde van de 18e eeuw al op het feit dat het onmogelijk is aan de hand van de wetten van het denken het meest fundamentele domein 'noumenon' door ervaring te leren kennen. Dat domein wordt door Bohm " de impliciete werkelijkheid', door Boeddha 'dharma' en door Plato 'het goede' genoemd. Bij pogingen dit domein te onderzoeken, verzanden we steeds in paradoxen. Een bekende paradox van Krisnamutri is: "Hoe meer we over 'de waarheid' praten of zelfs maar denken, hoe verder we die van ons wegduwen." Denken is volgens Bohm geen actief, maar reagerend vermogen dat, de mens slechts gedeeltelijk op de natuur afstemt en het meeste ervan vervormt. Het is een soort fossiele vorm van bewustzijn, dat binnen het bekende werkzaam is en daarmee per definitie reactief is. Hoewel het volgens Kant onmogelijk is het 'noumenon' te benaderen, kan dit volgens Bohm wel degelijk. Het individuele bewustzijnscentrum moet volgens hem proberen zodanige omstandigheden te scheppen, dat er een verbinding ontstaat met het impliciete gebied, zodat de universele kracht ongehinderd door ons heen kan stromen. Het resultaat hiervan is een niet-dualistische 'bewustheid', waarvoor Kant geen ruimte open liet of woorden voor had. Bohm stelt dat hiervoor een toestand van leegte moet worden bereikt, waarin Kants driedimensionale ruimte-tijd uitgeschakeld wordt. Hierdoor wordt het bewustzijn als 'degene-die-weet' stilgezet en veranderen we in een ontvankelijk instrument voor het noumenon. Hoewel Bohm hier niet het woord meditatie gebruikt, komt zijn beschrijving hier dicht in de buurt. De ontbinding van de denker is volgens hem het eerste wat de zoeker naar waarheid moet doen. Hierdoor krijgt het bewustzijn direct toegang tot een kwantitatief geladen, ongebonden en vloeiende energie, die wordt gekenmerkt door heelheid, n-dimensionaliteit, heil en medeleven. Er ontstaat een op ervaring gebaseerde zekerheid, dat het universum in uiterste instantie uit energie bestaat die liefde is. Natuurkunde en ethiek worden hierbij één.

Bij de ontbinding van de denker is onvermijdelijk degene betrokken, die dit proces uitvoert, de denker zelf. De denker die door de denker zelf wordt uitgeschakeld. Dit kan een verklaring zijn voor de moeilijkheid en zeldzaamheid van dit proces, dat door Bohm 'psychologische atoomsplitsing' wordt genoemd. Bij de zeldzame keren dat dit gebeurd, spreekt men van een heilige die een kanaal vormt voor deze grenzeloze cosmische energie van mede-leven, welke hij met zijn bewustzijn weer kan uitstralen naar de wereld om hem heen, zonder deze door zijn eigen egocentrische doelen met zijn verstand te vervormen.


2.5. Causaliteit en synchroniteit.

Met een aantal fysische proeven is aangetoond, dat de natuur in zijn oorsprong niet causaal is, maar synchroon6. Dat betekent dat het gedrag van de natuur niet alleen door het verleden wordt bepaald, maar dat er verbanden zijn tussen gebeurtenissen, waar geen causale fysische verklaring voor bestaat. Bell's Theorema is in dit verband het meest bekende voorbeeld. Wanneer er met een cyclotron door middel van kernsplitsing sub-atomaire deeltjes worden opgewekt, ontstaan deze altijd paarsgewijze en zijn in alle opzichten elkaars spiegelbeeld. Vliegt de een de ene kant op, dan vliegt de andere 180° de andere kant uit, heeft de een een positieve rotatiespin, dan heeft de ander een negatieve enz. Buig je door middel van een elektrisch veld één van de twee voortrazende deeltjes af, dan buigt tegelijkertijd ook het andere deeltje in tegenovergestelde richting af, terwijl deze zich niet in het elektrische veld bevindt! Verander je door een magnetisch veld de rotatie van het ene deeltje, dan ontstaat ook weer het tegenovergestelde effect bij het andere, zonder dat daar een fysische aanleiding voor is. De deeltjes zijn op een onverklaarbare wijze met elkaar verbonden, fazegekoppeld, zoals dat in de natuurkunde wordt genoemd. De oorsprong van het heelal, 'the big bang', was een gigantische kernsplitsing, waarbij talloze hoeveelheden fazegekoppelde deeltjes alle kanten de oneindige ruimte in geslingerd zijn, waaruit vervolgens ons huidige universum is ontstaan, met daarin dus onvermijdelijk de vele vormen van fazekoppelingen. Sarfatti ontwikkelde hieruit later een hiërarchisch realiteitsmodel, waarin twee willekeurige processen op een hoger realiteitsniveau met elkaar verbonden kunnen zijn, zonder dat daarvoor een fysische verbinding vereist is. Dit verschijnsel herkennen wij als de esoterische wet van polariteit: 'Zo boven, zo ook beneden'. Twee tegenpolen zijn met elkaar verbonden op een hogere werkelijkheid of dimensie. Deze hogere werkelijkheid is op haar beurt weer verbonden met haar tegenpool op een nog hogere werkelijkheid. Op deze wijze bestaat er een hiërarchie van realiteitsniveuas, welke door Rupert Sheldrake 'morfogenetische' velden wordt genoemd7. Door deze onwikkelingsvelden ontstaat ook het verschijnsel, dat het geheel meer is dan de som van de delen. Immers wanneer twee tegenpolen op een zeker niveau samensmelten, ontstaat een extra dimensie op een hoger niveau. Dit wordt het achterliggende idee of beeld genoemd.

Uit het theorema van Bell en het daaruit afgeleide hiërarchische realiteitsmodel van Sarfatti, blijkt duidelijk dat de atomaire deeltjes van het universum voortdurend met elkaar in contact staan en dat er dus in totaliteit slechts één in alle opzichten samenhangende materiële schepping is, waarvan de samenhang niet causaal, maar synchroon is. We zien het lager gelegen werkelijkheidsniveau zich vanuit een hogere werkelijkheid ontwikkelen door middel van de morfogenetische velden. En omdat deze patronen steeds dieper doorwerken in de materie worden steeds weer de grenzen van onze mogelijkheden verlegd. Hierdoor blijkt de mensheid zich voortdurend te ontwikkelen naar hogere niveaus. Op deze wijze ontdekte men bij de fysica van Newton achter de chaos een orde. Bij de quantumfysica vond men achter die orde het toeval en de waarschijnlijkheid. Nu heeft men tenslotte met het theorema van Bell aangetoond dat er achter die toevalligheden weer duidelijke verbanden liggen. Alles blijkt zijn uiteindelijke bestemming te hebben, welke echter buiten het domein van tijd en ruimte ligt. Hoe we binnen die tijd en ruimte de wegen van onze leven(s) invullen, heeft daar geen invloed op, we kunnen ons doel uiteindelijk niet missen. we kunnen het ons wel makkelijker maken, door ons open te stellen voor de diepere levenslessen, die we tegen komen. Dit is wat in de christelijke traditie de vaak maar slecht begrepen leer van de predestinatie wordt genoemd. Of ook wel zoals dat in het 'Onze Vader' heet:

"Uw wil geschiede."


2.6. De weg naar de innerlijke wereld.

Kennis is volgens Zukav dode verbeelding. Volgens Ken Wilber zou wijsheid levende verbeelding kunnen zijn. We zouden ons leven weer open moeten stellen voor emoties en gevoelens. Een ideale mogelijkheid wordt ons geboden door ons voorstellingsvermogen en het maken van reizen naar de innerlijke wereld van beelden en fantasieën. Zich voorstellingen maken, fantaseren en dromen horen tot de vrouwelijke weg en kunnen ons de mannelijke wereld van de geest, de spiritualiteit, binnenleiden8. Hierdoor kunnen we weer in evenwicht komen. Immers de buitenwereld legt een enorme nadruk op de mannelijke pool van de mens en heeft daardoor volgens Rüdiger Dahlke, de schrijver van het boek 'De eenheid van mens en wereld', haar evenwicht verloren. Voor het volwassen worden van de mensheid was dit wel noodzakelijk, maar nu gaat het er om deze situatie eerlijk onder ogen te zien, haar te aanvaarden en ons zelf ervan te overtuigen dat de oplossing uiteindelijk niet te vinden is in één van de twee polen, maar zoals altijd in het midden, daar waar de werkelijkheid zich spiegelt op een hoger niveau. Dat betekent voor iedereen zich persoonlijk inkeren tot het 'midden'. Een manier om ons te ontwikkelen is om onze zintuigen heel bewust te gebruiken en ons goed te realiseren dat de omgeving een spiegel is voor onze ziel. Soms is het gemakkelijker iets in de macrocosmos op te sporen dan in onze eigen microcosmos. De bedoeling hierbij is dat we datgene wat zich buiten ons bevindt ook in onszelf herkend en aanvaard wordt, als een deel van onszelf. De buitenwereld komt volgens Dahlke overeen met een analoge wereld in ons innerlijk. Het is daarom zinloos de wereld te willen helen of te verlossen, waarbij je jezelf ongemoeid laat. Alleen vanuit ons innerlijk komen de impulsen, die de buitenwereld kunnen helen. De innerlijke wereld is nog indrukwekkender dan de buitenwereld, omdat zij een oneindig aantal parallelle niveaus bevat waarin de werkelijkheid wordt weerspiegeld, die door middel van visualisatie binnen ons bereik komen. De morfogenetische velden lijken de beelden en patronen te zijn die de basis zijn van dit alles. We moeten vanuit ons hart de stap wagen naar de eigen ervaring van onze wereld van het midden en te gaan luisteren naar onze innerlijke stem. 2.7. De herontdekking van de fundamentele wetten van de cosmische orde.

Wanneer we op ons in laten werken, wat de moderne natuurkunde in de laatste decennia heeft ontdekt, dan kunnen we stellen dat men opnieuw de fundamentele wetten van de natuur heeft ontdekt, zoals deze reeds eeuwen geleden door de griekse wijsgeer Hermes waren opgesteld. Hij kende vier fundamentele wetten van de cosmische orde9. Met als eerste de wet van pars-pro-toto, ook wel de wet van symmetrie genoemd. Deze zegt dat de toeschouwer in alles wordt weerspiegeld en andersom ook, dat alles zich weerspiegelt in de toeschouwer. De esoterische wet 'Zo boven, zo ook beneden'. Hierbij is het opvallend dat de mens zich bijvoorbeeld wel vaak realiseert dat een druppel deel uitmaakt van de zee, maar niet of nauwelijks dat de zee zich ook in iedere druppel bevindt.

De tweede wet zegt dat iedere pool zijn tegenpool heeft, de wet van Polariteit. Deze betekent dat er in onze wereld naast licht ook duisternis is, naast hoog ook laag, naast goed ook kwaad enz. Dat gaat door tot in de atoomkernen, waar ieder subatomair deeltje, zijn gespiegelde partner kent. De foton, het elementaire lichtdeeltje, dat ook wel lichtquant wordt genoemd, lijkt hierop een uitzondering, maar ook hier zien we twee tegengestelde golfpatronen, het elektrische- en het magnetische veld, welke voortdurend loodrecht op elkaar staan.

Wanneer je in de wereld van polariteiten de waarheid zoekt, dan vindt je die in het scheivlak waar de wereld zich spiegelt. Waar deze symmetrische tegenpolen elkaar ontmoeten, is de wereld van het midden, waar het wezen van de dingen zich openbaart. Dit is de wet van het middelpunt, de derde wet. Deze vormt de kern van de wereldbeschouwing van Rüdiger Dahlke. Waar in de wereld van het midden twee tegenpolen samensmelten tot de waarheid, blijkt het niet mogelijk om te oordelen. Deze wet van het midden blijkt niet alleen geldig te zijn voor het subatomaire gebied, maar ook voor de kern van een cel, het centrum van het menselijk lichaam, de wereld en de kosmos. Al deze kernen vallen samen in de impliciete werkelijkheid van een hogere orde van zijn. En zo weerspiegelt het hele universum zich in de kern van een atoom.

Ten slotte zien we de vierde wet, de wet van resonantie, welke zegt dat die dingen met elkaar verbonden zijn, welke op elkaar zijn afgestemd. Dat is mogelijk omdat de werkelijkheid van het midden bestaat uit energieën in de vorm van frequentiepatronen. We zien overigens ook dat die energie en de daarbij behorende krachten groter worden naarmate we de kern dichter naderen. Hierbij kunnen we denken aan de hogere energiefysica. De problemen waarvoor wij komen te staan wanneer we in het menselijk kerngebied willen doordringen zullen waarschijnlijk niet onderdoen voor de problemen die in de fysica moesten worden overwonnen om door te dringen tot de atoomkern. De nieuwe fysica heeft inmiddels de oude wetten van de cosmische orde benaderd en heeft daarmee de grens bereikt tussen kennis en wijsheid. Was het oude beeld van Newton nog mechanisch en analytisch, de moderne quantumfysica komt dicht bij de esoterische psychologie en is het midden dicht genaderd.


Dwaallicht
Usericon van Dwaallicht
Posted 21-08-2002 22:05 by Dwaallicht Wijzig reactieProfiel van DwaallichtQuote dit bericht

Sommige zinsnedes kan ik mij zeer goed in vinden. Jammer alleen dat het betoog weer via analogieën wordt gehouden (al is dit een stuk inhoudelijker dan het eerste stuk over holisme, dat zoog echt hard) en wat ik ook niet snap is waarom alles uit 'liefde' bestaat.

quote:
De ontbinding van de denker is volgens hem het eerste wat de zoeker naar waarheid moet doen. Hierdoor krijgt het bewustzijn direct toegang tot een kwantitatief geladen, ongebonden en vloeiende energie, die wordt gekenmerkt door heelheid, n-dimensionaliteit, heil en medeleven. Er ontstaat een op ervaring gebaseerde zekerheid, dat het universum in uiterste instantie uit energie bestaat die liefde is. Natuurkunde en ethiek worden hierbij één.


Hippie-onzin.... Wat is er gebeurd met 'panta rei' (alles verandert?). Ik zie het universum juist als eeuwige strijd ipv eeuwige liefde!


Dit topic is 2 pagina's lang: 1 2
Index / Spiritualiteit, filosofie, levensbeschouwing en mystiek Active topics Nieuw topic Post reply Volgende pagina
http://www.zwaremetalen.com
Powered by ZwareMetalen [PHP] Forum Versie 2.15.0
Optimized for Internet Explorer 6.0 SP2+ / Opera 8+ / Firefox 1+
© 2001 - 2024 Stichting ZwareMetalen