|
Dit topic is 4 pagina's lang: 1 2 3 4 | ||||
Auteur: |
|
|
Immanuel Kant (1724 - 1804) Laat ik eens een topic opengooien over deze Duitse filosoof. In 1781 produceerd hij "Kritik der reinen Vernunft" (Kritiek van de zuivere rede). In dit werk behandelt Kant zijn ideeën over de kennisleer. Kant stelt zich hierin de vraag: Wat kunnen wij kennen? Daarop volgden nog "Kritik der praktischen Vernunft" (Kritiek van de praktische rede) Deze behandelt de ethiek aan de hand van de vraag: Hoe moeten wij leven? en "Kritik der Urteilskraft" en deze Dit werk behandelt de esthetica. Enkele weken terug ben ik aaneen boek begonnen over Kant - maar het is erg lastig. Ik heb ook de eerste Kritik voor een deel uitgeprint, ik kan aardig Duits maar het is onvertaald en het gebruikte Duits maakt het voor mij onbegrijpelijk. Vandaag las ik ergens dat in april de in het Nederlands vertaalde versie van de eerste Kritiek uitgebracht wordt - goed nieuws dus. De filosofie van Kant gaat uit van de grondgedachte dat de mens niet alleen een natuurlijk wezen is, bewogen door wetten van oorzaak en gevolg, maar tevens een redelijk wezen. Als redelijk wezen is de mens in staat om vanuit algemene beginselen te kennen en te handelen en de werkelijkheid als een zinvol geheel te verstaan. ( http://kubnw16.kub.nl/~ljansen/filosoof/gesch/kant.htm ) Kant's beroemde categorisch imperatief luidt: Handel zo, dat de stelregel van uw wil als beginsel van een algemene wetgeving zou kunnen gelden. Maar waar ik eigenlijk op doel (naast misschien een discussie hierover?)zijn wat vragen waar ik niet uit kom. Ik hoop uiteraard dat er hier filosofiestudenten zijn of mensen die zich ook met de filosofie bezighouden. Kant heeft het over trancendentaal (trancendentale dedecutie of synthese bijvoorbeeld?), maar wat houdt dat precies in? Of subjectieve deductie? Wat wordt er nu precies bedoelt met de platoonse republiek? Waarom heeft hij zoveel gemeen met Plato (of lijkt hij te vinden) Bijvoorbaat dank |
|
Transcendentaal: dat wat het verstand toevoegd. zoals bijvoorbeeld oorzaak-gevolg. het is zeg maar een mogelijkheidsvoorwaarde om de dingen te zien zoals je ze ziet... dacht ik tenminste...ook weer een tijdje geleden alweer... |
|
dat wat het verstand toevoegd.. dit staat toch los van apriori en aposteriori (hoop ik ) ? |
|
Kant in het Nederlands is ook behoorlijk onleesbaar hoor IMO erg saaie materie maar hij is wel erg belangrijk geweest voor "de filosofie". Je kunt in principe een redelijk rechte lijn trekken van Plato tot Kant (daar ging m'n afstudeerscriptie van een paar jaar terug ook voor de helft over). Met 'de Platoonse republiek' wordt de beschrijving van Plato's ideale staat bedoeld: De staat dient ingericht te worden parallel aan de inrichting van de mens. Het menselijk handelen wordt eigenlijk door drie dingen bepaald: hoofd, hart en 'buik' (ingewanden). De 'buik' zijn je gevoelens en primaire impulsen, het hart is je moed en slagvaardigheid, daadkracht etc. en het hoofd is de 'ratio', de ware kennis etc. De staat moest volgens Plato op dezelfde manier ingericht worden: hij onderscheidde drie 'soorten' mensen. De 'buik' stond gelijk aan 'het gewone volk': de arbeiders, boeren etc. Het gezag en de krijg werd verzorgd door 'het hart', en de boel werd geregeerd door 'het hoofd': de filosofen. Plato heeft echt heel erg veel geschreven, zijn ideeënleer bijvoorbeeld (de Grotvergelijking) en ook over taal: in welke mate komt taal overeen met 'de werkelijkheid', dat wil zeggen heet een tafel een tafel omdat hij 'tafelig' is en het in de aard van het ding besloten ligt dat hij tafel heet, of noemen wij hem 'tafel' als bij sociale conventie, omdat dat zo gegroeid is? Tientallen werken zijn van zijn hand. Hij geloofde in een soort 'ware kennis' die alleen door filosofie, door denken verkregen kon worden. Die 'ware kennis' was dan onveranderlijk. Onze wereld was veranderlijk, onze taal en ideeën ook. Neem bijv. een cirkel, niemand kan een perfecte cirkel tekenen. Maar het idee is wel in ons hoofd aanwezig; ergens is volgens Plato dus 'de ideale cirkel', de idee van DE CIRKEL, en DE CIRKEL zal ook nooit veranderen. DOor de eeuwen heen zal DE CIRKEL dezelfde blijven (nogmaals, dit is allemaal Plato, ik heb er zelf niet zoveel mee) maar de cirkels die door de mensheid getekend worden zullen altijd imperfect en verschillend blijven. Zoals ik zei, die kennis verkreeg hij dus door te denken en zijn verstand, zijn rede te gebruiken. Kant is op eenzelfde manier te werk gegaan: ook hij gelooft in 'ware kennis', kennis die losstaat van aardse, veranderlijke zaken. Ook hij geloofde dat je die kennis kon bereiken door je Ratio te gebruiken, je 'reinen Vernunft'. Die 'Ratio' is een onveranderlijke universele Ratio. Kant heeft ook een hoop invloed uitgeoefend op de ethiek: wat is wél en wat is níet ethisch verantwoord. Ook hier ging hij op Platonische wijze te werk: met zijn verstand, op zoek naar een universeel onveranderlijk 'ideaal' 'grondbeginsel', een zgn. 'Maxim'. Dat universele grondbeginsel werd dus gevonden met behulp van de Ratio: een andere manier was er volgens Kant niet. Dit grondbeginsel was de bekende 'categorische imperatief' van Kant en komt erop neer dat je, als je wil weten of een actie 'ethisch geoorloofd' is of niet, je jezelf in moet denken wat er zou gebeuren als iedereen die actie ook bij jouzelf zou doen. Volgens die regel zou stelen dus niet verantwoord zijn, want niemand zou een wereld willen waarin iedereen zou stelen, dat zou chaos worden. |
|
quote: helaas, helaas....ik vrees van niet...maar ik weet dus niet hoe het allemaal precies zit, heb kant alleen maar even tussendoor bij fenomenologie gehad. ik heb er dus ook niet echt veel literatuur over. gelukkig heb ik ooit nog eens in een grijs verleden het bekende 'de wereld van sofie' gekregen en daar vond ik het volgende: "Qua uitgangspunt is Kant t eens met Hume en de empiristen dat al onze kennis over de wereld van onze waarnemingen stamt. Maar- en hiermee reikt hij de rationalisten de hand- ook in ons denkvermogen liggen belangrijke voorwaarden besloten voor de wijze waarop we de wereld om ons heen opvatten. In de menselijke rede zijn dus bepaalde condities aanwezig die onze opvatting van de wereld mede bepalen." dat lijkt een een mooie uitleg van transendentaal... misschien is het hoofdstuk 'kenleer' van die site over kant nu wat makkelijker te lezen... |
|
Bedankt voor je lap tekst Dwaallicht, er vallen nu dingen die ik gelezen heb op zijn plaats. quote: Was er niet ooit iemand die vaststelde dat er een God bestond aan de hand van het bovenstaande? Dat de mensheid dus wist dat er iets is als een perfecte cirkel maar niemand die dat kan creeeren - behalve God dus. Er staat me iets vaags van bij.. quote: Gaat Kant nu uit van apostriorisch verstand? Maar kennis begint volgens hem pas bij waarneming? o_O Jezus wat verwarrend. Hij meent toch dat zintuiglijke ervaringen niet centraal staan? Apriorische kennis is dus de zuivere kennis..? quote: Hrrm.. eens met Hume? Zover ik heb gelezen uit de achtergrond van Kant's denken was zijn doel in de eerste Kritiek aan te tonen dat apriorische kennis mogelijk was en dit was in strijd met de ideeen van Hume. Hume ontkende dacht ik de mogelijkheid van kennis door middel van de rede (omdat de rede niets kan doen zonder ideeen en ideeen worden verworven dmv zintuigen). Volgens mij staat dit averechts op Kant's gedachten of zit ik er volledig naast? Daarnaast was Kant ook in strijd met de ideeen van Leibniz; daar was ik nog niet volledig uit . Iets in de richting dat er geen apriorische kennis mogelijk is van het zogenaamde 'Ding an sich'. Poeh verwarrend zeg. |
|
quote: a priori zou je kunnen zien als het tegenovergestelde van wat wetenschap/onderzoek toevoegt. Het is een beginsel, een voorwaarde, iets waar je van uit gaat. Letterlijk betekend het "van te voren" of "vooraf". Een a priori gedachte komt slechts voort uit redenering, er is geen studie naar gedaan. het is dus puur filosofisch. Het interssantste aan Kant vind ik het vraagstuk, "wat is een natie?" edit: essentieel woord vergeten edit2: damn, wat een typ tyfus, 2 dingen tegelijk doen blijft lastig [Dit bericht is gewijzigd door ghoulliette op 09-03-2004 21:58] |
|
quote: Volgens Kant zijn we in staat door onze zintuigen indrukken te ontvangen van de a-priori gegeven buitenwereld (ruimte en tijd). Samen met onze ratio levert dit kennis op. Wirf ihn höher, ferner, weiter, Stürm empor die Himmelsleiter. Häng ihn-an den sternen auf! (Nietzsche) |
|
quote: Hmmm, van Kant weet ik dat niet maar wel van Descartes (die zich overigens op dezelfde historisch-filosofische lijn tussen Plato en Kant bevindt). Ook Descartes was op zoek naar 'de waarheid achter alle dingen' (een Platonisch concept) en naar niet-ontkenbare, 'ware' gedachten. Uiteindelijk kwam hij erop uit dat hij niets zeker wist, dat er aan alles te twijfelen viel -- waarna de puzzelstukjes voor hem op hun plaats vielen, namelijk: dat is ALTIJD waar, dát je twijfelt. Dát je denkt. 'Cogito ergo sum' -- ik denk dus ik ben. Dat was een behoorlijke doorbraak toen voor hem. Daarna heeft hij een hoop zaken uitgedacht en beschreven, bijvoorbeeld de strikt dualistische scheiding tussen het rijk van het lichamelijke (al het fysieke) en het rijk van het geestelijke (waarin onze gedachten en ook onze wil zich bevinden). Ook was de man devoot christen dus was hij ook op zoek naar god. Maar dat twijfelen, he. Uiteindelijk bedacht hij het volgende: 'wij mensen zijn imperfecte wezens, maar toch hebben wij een idee van een almachtige, perfecte god. Aangezien wij imperfecte wezens zijn, moeten al onze ideeën ook imperfect zijn. Echter, god is perfect -- en dat idee is een idee dat zich in mijn hoofd voordoet. Een perfect idee doet zich voor in het hoofd van een imperfect iemand -- conclusie, dat idee komt dus niet van mij: het móet wel van God komen'. Een mooi voorbeeld van een cirkelredenering dus, die voor Descartes echter het onomstotelijke bewijs van het bestaan van God was. Misschien is dat wat je bedoelde, daar deed het mij iig aan denken. quote: Ik weet niet meer precies wat voor plek 'a priori' en 'a posteriori' innemen bij Kant. Maar met wat gezond verstand moet eruit te komen zijn . Volgens mij is de Rede, de Ratio, die onveranderlijke Waarheid, 'a priori' kennis en dus zuiver. Deze zaken zijn altijd al waar, het zijn 'a priori' veronderstelling. VOORDAT je ook maar íets kunt 'bedenken' moet je al uitgaan van de geldigheid, van de 'waarheid' van de Ratio. A priori dus. Er is dus geen 'verklaring' van de Ratio, de Ratio is niet 'posteriori'. (in feite is het fundament van de Kantiaanse Ratio dus een afgrond -- hij is op 'niets' gebaseerd, hij is a priori). A posteriori -- ernà. Empirische kennis (zintuiglijke waarneming) is posteriori -- eerst is er een voorval, dan pas waarneming en kennis. Die waarneming, daar kunnen we echter pas wat mee beginnen met behulp van de Rede. De Ratio is a priori -- hij 'werkt gewoon zo'. Er is geen principe waarop de Ratio gebaseerd is -- de Ratio IS het principe. [Dit bericht is gewijzigd door Dwaallicht op 09-03-2004 22:01] |
|
mijn beknopte uitleg leest toch fijner |
|
quote: Posteriori kennis, onzuiver . |
|
quote: in het Latijn betekend posteriori "van achteraf" verder; een bewijs, een redenering, "argumentatie in welke men van de gevolgen tot de oorzaken of beginselen opklimt. staat gewoon in het woordenboek hoor |
|
Pas op of ik zal 'Kritik der Reinen Vernunft' eens posteriori bij je d'rin rammen. Zoals je ziet geloof ik dan ook niet in Rede . 't Is Machiavelli voor en Machiavelli na! |
|
Machiavelli's mening over vrouwen vind ik dan wel wat minder. Het moreelambivalente vind ik erg oke, geen gezeik over of iets moreelwenselijk is of niet. voor nu welterusten |
|
quote: Letterlijk vertaalt is transcendentaal: over de waarneming heen. Transcendentaal is dus alles dat niet (meer) zintuigelijk waarneembaar is. In het geval van kant gaat het dus om Ruimte en Tijd! "Le coeur a ses raisons que la raison ne connaît point." |
|
Nee, dit wordt te stompzinnig. Op een internetforum met metalheads Kant bespreken... Tsss... IJverzucht en drinkgelag. |
|
Mogen metalheads niet denken dan? Er zijn een hoop dingen stompzinnig om te bespreken op een metalforum, maar de filosofie van Kant valt daar volgens mij niet onder. "Le coeur a ses raisons que la raison ne connaît point." |
|
quote: Dat mag niet! True, grim ende necro zul je zijn! De enige toegestane onderwerpen zijn bier en vrouwen, daarmee onderscheid je je namelijk van de 'domme' massa. KOSOVO JE SRBIJA! SVETA SRPSKA ZEMLJA ! |
|
quote: En om wijs over te komen moet je zeggen dat je enorm fan bent van Nietzsche.. (Whahaha Antichrist, Whahaha! ) verder on topic: Ik zou graag nog wat meer over (of van) Kant lezen, maar andere filosofen staan hoger op de lijst. Kants filosofie is in mijn ogen een beetje achterhaald, maar ik ben dan ook puur materialist. "Le coeur a ses raisons que la raison ne connaît point." |
|
Volgens mij is filosofie volledig achterhaald wegens onpraktisch. De objectiviteit van de wetenschap lijkt me de enige geldige manier om de werkelijkheid te aanschouwen. Tenminste, zo ervaar ik het. Filosofie is in eht echte leven zelden toepasbaar, wetenschap daarintegen is het echte leven. Wat Kant zelf betreft, heb er enkele essays over gelezen, maar door een IMO totaal gebrek aan pragmatisme heb ik het snel links laten liggen. |
|
quote: Jij hebt dus geen enkel begrip wat filosofie eigenlijk inhoudt. KOSOVO JE SRBIJA! SVETA SRPSKA ZEMLJA ! |
|
quote: En dat ga jij me blijkbaar ook niet uitleggen dan. |
|
Filosofie is in veel gevallen juist de discussie tussen rationalisme en empirisme.. men heeft hele eeuwen met rationalistische inzichten geleefd (Denk aan de tijden van descartes en spinoza of aan de klassieke filosofen als plato of de pre-socratici). Dat het niet spoort met het huidige wetenschappelijke wereldbeeld dat veel mensen (maar LANG niet ALLE mensen) tegenwoordig aanhangen, wil nog niet zeggen dat het niet praktisch is. "Le coeur a ses raisons que la raison ne connaît point." |
|
quote: Filosofie is niet een begrip dat een beetje loos discussieren betekent. Filosofie betekent letterlijk: Liefde voor Kennis. Filosofen onderscheidden zich van de Sofisten in dat zij zich bewust waren van een impliciete gebrek aan kennis en begrip van allerlei zaken terwijl de Sofisten geloofden dat zij juist heel veel kennis en begrip van zaken wel bezaten. Zodoende hielden de eersten zich met het kijken naar hoe ze het beste kennis kunnen verwerven en hielden de sofisten zich met het verspreiden (vaak voor geld) van kennis die ze dachten te hebben. Filosofie is dus een algemene omschrijving die het vergaren van kennis omschrijft. In zoverre sluit het de formele wetenschappelijke methode niet uit. Sterker nog de wetenschappelijke methode IS gebaseerd op bepaalde filosofische principes en specifiek de principes van empirie (maar ook andere). Er zijn bepaalde Filosofische principes danwel theorieën die weinig praktisch zijn (Thomas de Aquina, Descartes etc.) dat sluit de filosofie in haar geheel niet uit. Filosofie staat op een abstract niveau als het ware boven de wetenschappelijke methode. De wetenschappelijke methode is een specifieke toepassing van een aantal filosofische principes. Filosofie en wetenschap zijn twee ZEER nauw verbonden begrippen. KOSOVO JE SRBIJA! SVETA SRPSKA ZEMLJA ! |
|
@phaestus: Zeg ik ook niet. Ik zeg gewoon dat het voor mij, in m'n alledaagse leven geen praktisch nut heeft, en dat ik liever m'n heil zoek in het absolute van de wetenschap. @chelman: wat betreft het vergaren van kennis, heb ik (aangezien dat idd nauw met wetenschap verbonden is) er natuurlijk niks op tegen. Maar dikwijls vervalt filosofie in abstracte denkpatronen die hun voeling met de werkelijkheid (IMO) kwijt zijn, en dus hun praktisch nut verliezen. [Dit bericht is gewijzigd door campske666 op 16-03-2004 11:52] |
Dit topic is 4 pagina's lang: 1 2 3 4 |
Index / Spiritualiteit, filosofie, levensbeschouwing en mystiek | Volgende pagina |