| bastianus |
|
 |
 |
|
 Posted 24-05-2017 11:18 by bastianus |
 |
|
quote:
Het Groot Dictee houdt er na 26 jaar abrupt mee op
'Er gebeurt veel met taal, bij jongeren, op sociale media. Dat zag je niet terug op tv'
Na 26 jaar komt een einde aan het Groot Dictee der Nederlandse Taal. Het televisieprogramma stopt per direct, omdat de kijkcijfers te laag zijn en het volgens omroep NTR 'over zijn hoogtepunt heen' is.
Door: Menno van Dongen 24 mei 2017, 02:02
'Het Groot Dictee is jarenlang een instituut geweest, maar het heeft helaas zijn beste tijd gehad', zegt Willemijn Francissen, integraal eindredacteur kennis bij de NTR. 'Er gebeurt veel met taal, bij jongeren, op sociale media. Dat zag je niet terug op tv, het dictee was archaïsch. De kijkcijfers zijn de laatste twee jaar hard gedaald: van 722- naar 368 duizend.'
Presentator Philip Freriks is teleurgesteld. 'Het Groot Dictee bestaat al zo lang, het heeft een bepaalde statuur. Ik zou zeggen: ga er voorzichtig mee om, kijk goed wat er nog mogelijk is en neem op z'n minst afscheid in stijl. Maar nee. We worden bij het minste of geringste bij het grof vuil gezet, daar heb ik de smoor over in. Het Dictee verdient dit niet.'
Het nationaal dictee werd in 1990 enthousiast ontvangen. Vrijwel niemand slaagde erin woorden als przewalskipaard correct te spellen. Later volgden breinbrekers als tseetseevlieg (1995), dedaigneuze (2006) en geüpgradede (2010). De kijkcijfers liepen op tot ruim een miljoen. De eerste dictees werden samengesteld door medewerkers van mediapartner de Volkskrant, vanaf 2004 namen bekende auteurs als Herman Koch het over. De laatste editie, in december 2016, is geschreven door A.F.Th. van der Heijden. Het dictee in het Eerste Kamergebouw telde jaarlijks zo'n zestig deelnemers, uit België en Nederland. De beste prestatie dateert uit 2002. Toen had de Vlaming Guy De Kort nul fout.
Freriks haalde het evenement in 1990 naar Nederland. 'Het begon met een stuk van mij over La Dictée in Frankrijk, toen ik correspondent van de Volkskrant was. Zo ontstond het idee dit ook hier te organiseren. Eigenlijk is het anti-tv, onthaasting: kijken naar schrijvende mensen. Het werkt omdat het kijkers prikkelt en uitdaagt. Ze denken terug aan vroeger, op school. Iedereen is benieuwd of hij het nog kan en hoeveel fouten BN'ers zullen maken.'
'Dit is misschien wel het ultieme publieke-omroepprogramma', stelt Freriks. 'Het is geen puur amusement: je geeft kijkers iets mee, interactief, met uitleg.' Hij had gerekend op meer steun van de NTR en de Nederlandse Publieke Omroep (NPO). 'We hebben 26 jaar tv-historie geschreven, dit is een iconisch programma. De verschuivingen van de laatste jaren, van NPO 1 naar NPO 2 en naar 21.30 uur, hebben ons veel kijkers gekost. Maar dit is wel erg rigoureus. Ze lijken ons bijna opgelucht opzij te schuiven.'
Dat is niet zo, beklemtoont Francissen. 'Ik was zelf fan van het Groot Dictee, ik heb vaak met een blocnote voor de tv gezeten. We hebben intern de nodige discussies gevoerd voordat we als NTR het initiatief namen en zeiden: zo kan het niet langer, het is tijd voor iets nieuws.'
De NTR heeft volgens haar 'serieus gekeken' naar een moderne variant van het dictee, die is bedacht door de producent. Het programma zou korter en speelser worden, met stemkastjes en een stand-upcomedian. 'Dat plan hebben we afgekeurd. De netmanager van NPO 2, met wie nauw overleg is gevoerd, was het met ons eens. Het was niet vernieuwend genoeg. We waren ook bang dat het vlees noch vis zou worden, op die chique, klassieke locatie.'
Francissen ziet niets in een slotuitzending, eind dit jaar: 'Je moet niet krampachtig vasthouden aan een programma dat niet meer werkt. Ik zou het ook zondegeld vinden; dit is een peperduur evenement. Dan maken we liever een heel ander taalprogramma voor de feestdagen, hopelijk al vanaf dit najaar. Er ligt een voorstel bij de NPO.'
Het einde is definitief, denkt Peter Wilmer van producent Men at Work. 'Bij de publieke omroep is dit nu eenmaal beslist. En het ligt niet voor de hand dat een commerciële omroep het Groot Dictee gaat maken.'
Freriks: 'Achteraf gezien hadden we eind 2014 moeten stoppen, na de 25ste uitzending. Dat had een stuk beter gevoeld dan dit, dat we er op zo'n lullige manier uit worden gegooid. Daar staan we dan, op straat, in een vuilniszak.'
Bah, wat een ontzettende knieval voor de kijkcijfers. Natuurlijk is het abstracte taal die het gros van de gebruikers van de Nederlandse taal volstrekt onbekend voorkomt, maar dat was nu juist het leuke aan dit programma. Quizzen op hoog niveau, spelen met taal, typisch iets voor freaks als ik die een studie Nederlands hebben gedaan. Maar ook een kans voor mensen die de affiniteit minder hebben om kennis te nemen van taal die ze niet dagelijks bezigen.
Het radicale feminisme is niet eens een lachnummer meer: het is een karikatuur van een parodie op een klucht.
|
